Nowe technologie w postępowaniach sądowych

Bibliogr. s. 50-53. Streszcz. ang. s. 54. Publikacja recenzowana

Celem artykułu jest prezentacja form i niebezpieczeństw korzystania z nowych technologii w postępowaniach sądowych i w działaniach pełnomocników procesowych. Poza ukazaniem wykorzystania AI w procedurach prawnych na świecie, artykuł także nazywa główne problemy powodujące niedostatki w wykorzystywaniu nowych form działań procesowych. Z uwagi na wybraną literaturę i porównawczą metodę badawczą było możliwe ukazanie stosowanie nowych technologii w różnych systemach prawnych na całym świecie. W artykule ujęcie problemu nie jest wobec tego ograniczone wyłącznie do Polski, czy Europy, w tym zwłaszcza krajów Unii Europejskiej, ale również pokazuje jak to wygląda w Australii, czy Stanach Zjednoczonych. W ten sposób możliwe było pokazanie głównych różnic, jak i podobieństw pomiędzy poszczególnymi państwami i procedurami sądowymi oraz rolą w nich pełnomocników procesowych. Analiza pozwala na uznanie, że obecnie niemal we wszystkich państwach nowe technologie są stosowane w systemie sądownictwa do: inicjowania postępowań online, wideokonferencji na posiedzeniach, tworzenia platform komunikacji między sądami, stronami i pełnomocnikami. Większość zmian w tym kierunku rozpoczęła się jeszcze przed pandemią, ale kryzys związany z wybuchem pandemii Covid-19 przyspieszył ewolucję technologiczną w procedurach prawnych. Za tym idą również niebezpieczeństwa, jak: brak odpowiednich urządzeń, czy połączenia internetowego, ryzyko naruszania prawa do sprawiedliwego procesu i obecności w sądzie. To zmienia rolę pełnomocników sądowych, którzy obecnie są też odpowiedzialni za zapewnianie stronom obecność na rozprawach on-line i powoduje potrzebę tworzenia norm etycznych dla nowych form działania w systemie sądownictwa.

The aim of this chapter is to present the forms and dangers of using new technologies in court proceedings and in the activity of legal representatives. Besides indicating the ways of using AI in legal proceedings worldwide, it also names the main issues causing deficiencies in the use of new forms of activity. Due to the chosen literature and comparative method of analysis it was possible to demonstrate the application of the new technologies in different legal systems worldwide. In the paper the perspective of the problem is not closed only to Poland or Europe, especially countries of the European Union, but it also shows the subject in the United States or Australia. That made it possible to present the main similarities and differences between individual countries and the court proceedings with the situation of legal representatives in them. The analysis allows the recognition that today in almost every country new technologies are used in judicial systems such as: initiating cases online, video- -hearings as well as online platforms to communicate between courts, parties and legal representatives. Most of the changes had begun before the pandemic, but the COVID-2019 crisis accelerated the technological evolution in legal proceedings. With this also came dangers such as: lack of necessary hardware or internet connection, possibilities of breaching the right to a fair trial and the right to be present in court. That changes the role of the legal representatives, who are now also responsible for ensuring the parties’ presence in the online courtroom and creates the need of creating ethical rules for new operation forms in the judicial system.