Diversity of chemical composition of snow on Kotelnica slopes in Bialka Tatrzanska (Podhale)

Celem pracy jest analiza zróżnicowania chemizmu śniegu w miejscowości turystycz-nej na przykładzie Białki Tatrzańskiej. Przeprowadzono dwie serie badań terenowych na stokach Kotelnicy: 5 lutego 2017 roku oraz 10 lutego 2018 roku. W terenie zmie-rzono temperaturę, wagę i miąższość rdzeni śniegu, wydzielono warstwy pionowe oraz zdefiniowano stanowiska pomiarowe na czterech transektach. Pobrane próbki śniegu (n=339) przewieziono do Laboratorium Hydrologiczno–Chemicznego IGiGP UJ, gdzie określono cechy fizykochemiczne (odczyn, przewodność, mineralizację, twardość ogólną) i oznaczono skład chemiczny metodą chromatografii jonowej (DIONEX ICS 2000) w zakresie 14 jonów głównych: (Ca2+, Mg2+, Na+, K+, HCO3-, SO42-, Cl-), związków biogennych (NH4+, PO43-, NO3-) i mikroelementów (Li+, Br-, F-). Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że odczyn i przewodność śniegu świeżego jest niższa niż śniegu zleżałego. Śnieg sztuczny cechuje wyższy odczyn, mineralizacja, przewodność, twardości ogólna i gęstość. Jest jednolity pod względem składu chemicznego, gdzie dominuje typ hydrochemiczny węglanowo – wapniowy. Sztuczne naśnieżanie skutkuje powstaniem miąższej pokrywy śnieżnej o charakterze alkalicznym z podwyższoną zawartością jonów głównych. Śnieg naturalny charakte-ryzuje się złożonością jonów. Jego cechy fizykochemiczne zależne są od zanieczysz-czeń w atmosferze. Średni odczyn śniegu pochodzącego z terenu wsi jest niższy w porównaniu do śniegu ze stoku. Świadczy to charakterze alkalizującym głównie pyłów, które osiadają we wsi.

The objective of the following dissertation is the analysis of snow chemical differentiation in a tourist destination on the example of Białka Tatrzańska. Two series of field research were conducted on Kotelnica slopes : February 5, 2017 and February 10, 2018. During the research, temperature, weight and thickness of snow core were measured. Also, the vertical layers were isolated and measuring stands on four transects were defined. The abovementioned samples were transported to the Hydrological and Chemical Laboratory of Institute of Geography and Spatial Management, Jagiellonian University. Then, the physicochemical features were identified (reaction, conductivity, mineralization, total hardness). At the end, the chemical composition was determined by ion chromatography method (DIONEX ICS 2000) in terms of 14 ions (Ca2+, Mg2+, Na+, K+, HCO3-, SO42-, Cl-), biogenic components (NH4+, PO43-, NO3-) and microelements (Li+, Br-, F-).The research shows that the reaction and conductivity of fresh snow are lower than of the stale one. The artificial snow has higher reaction, mineralization, conductivity, total hardness and thickness. Its chemical composition is homogeneous with the domination of carbonate-calcium type. Artificial snowing results in formation of thick snow cover with alcalic composition and increased main ions contents. Natural snow is characterized by ions complexity. Its physicochemical features depend on atmosphere impurities. Average snow reaction from rural areas is lower compared to the snow from a slope. It shows the alcalic character of dusts which can be found in the village.