Relations between an absolute and relative dimension of reality in classical Upanishads

Bibliogr. s. 16

Powyższy problem jest przedstawiony na przykładzie wybranych kanonicznych Upaniszad. Punktem wyjścia analizy jest fragment z upaniszady Mundaka (2.2.8): "ujrzano go [brahmana], w tym co wyższe (para) i w tym, co (niższe)". I właśnie potraktowanie łącznie absolutnego i względnego wymiaru rzeczywistości - co jest niezwykle rzadkie w tekstach kanonu - wymaga według mnie dogłębnej analizy. W badanych tekstach wymiary rzeczywistości para/apara są ściśle skorelowane ze stanami świadomości, w których są doświadczane. Prezentowane rozważania zatem również dotyczą tego, czy wszyscy praktykujący jogę zawsze mówili o doświadczeniach czterech stanów świadomości. Przedstawiam, jakimi terminami w tekście denotowane są wymiary para i apara, i czy tekst nie wskazuje jednak na ich hierarchię, a jeżeli tak, to w jakich kontekstach i ze względu na co. Odwołuję się do tych Upaniszad kanonu, które przynależą do linii Atharwawedy, czyli do Praśny, Mundaki i Mandukji.