Principle of humanitarianism in executive criminal law

Zasada humanitaryzmu współcześnie uznawana jest za jedną z naczelnych zasad prawa karnego, w szczególności zaś prawa karnego wykonawczego. Słowo humanitaryzm oznacza postawę, która nacechowana jest poszanowaniem człowieka, głównie zaś jego godności, jak również chęcią oszczędzenia mu cierpień i wszelkich upokorzeń. Zasada ta powinna być rozumiana na gruncie prawa karnego wykonawczego jako dyrektywa, której to głównym celem jest minimalizowanie wszelkiego rodzaju niedogodności, które zadawane są człowiekowi w momencie stosowania prawnej reakcji na przestępstwo i wymierzania sankcji karnych tylko wtedy i w takich granicach, w jakich jest to potrzebne i konieczne dla realizacji funkcji prawa karnego wykonawczego. Zasada humanitaryzmu odnosi się nie tylko do osób skazanych, ale też do osób pozbawionych wolności. Dotyczy ona przy tym wykonywania wszystkich rodzajów kar, środków karnych, zabezpieczających, oraz zapobiegawczych, w tym też środków wiążących się z poddaniem sprawcy próbie. W świetle art. 4 kodeksu karnego wykonawczego, każda forma postępowania, która byłaby sprzeczna z celami kary jest niedopuszczalna i wbrew zasadzie humanitaryzmu, której głównym celem jest przecież troska o człowieka, jego potrzeby i dobro. Zasada ta na pierwszym miejscu stawia zawsze człowieka, a prawo karne wykonawcze powinno zaś uwzględniać jego naturę, tj. możliwości, ograniczenia, a przede wszystkim prawa i obowiązki, dlatego też jest jak najbardziej potrzebna i powinna nadal zajmować stałe i niepodważalne miejsce wśród przepisów kodeksu, ale również w innych regulacjach dotyczących o odnoszących się do pozycji osoby pozbawionej wolności, jak również być przedmiotem stałej nowelizacji. Pierwszy rozdział poświęcony został zagadnieniom dotyczącym przedmiotu prawa karnego wykonawczego i jego zasad zawartych najpierw w kodyfikacji z 1969 roku, oraz późniejszych, które znalazły miejsce w nowym kodeksie z 1997 roku, oraz ich znaczenia dla postrzegania i kształtowania się sytuacji osoby pozbawionej wolności. W drugim rozdziale przedstawiona została geneza, ewolucja i rozwój zasady humanitaryzmu na przestrzeni wieków, oraz jej wpływ jaki wywarła ona w aktach prawnych na szczeblu krajowym tj. w Konstytucji RP, kodeksie karnym i kodeksie karnym wykonawczym. W trzecim rozdziale, analizie został poddany wpływ zasady humanitaryzmu na kształtowanie się regulacji międzynarodowych z zakresu ochrony praw i wolności człowieka, których głównym celem było zapewnienie ochrony i właściwego traktowania osób pozbawionych wolności. Rozdział czwarty natomiast porusza problematykę wpływu zasady humanitaryzmu na orzecznictwo polskiego Trybunału Konstytucyjnego, oraz sądów europejskich tj. Europejskiego Trybunału Praw Człowieka i Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.Zasada humanitaryzmu stanowi przede wszystkim fundament praw i wolności człowieka. Wyznacza granice ingerencji w wolność drugiego człowieka. Osoba ludzka, w tym przede wszystkim osoba pozbawiona, jest najwyższą wartością społeczną, co musi znajdować wyraz w systemie prawa. Nawet najgorszy przestępca, zbrodniarz nie powinien na żadnym etapie postępowania wykonawczego być traktowany w sposób niehumanitarny, dlatego też poszanowanie i stosowanie zasady humanitaryzmu jest niezależne od wagi i rodzaju przewinienia, oraz karnoprawnej reakcji na dany czyn. Zasada humanitaryzmu stosowana na przykładzie przepisów kodeksu karnego wykonawczego w Polsce, oraz w regulacjach międzynarodowych stanowi kompletny zbiór zasad prawa jaki powinien być stosowany w zakresie ochrony praw i wolności człowieka. Występują jednak liczne przypadki łamania zasady humanitaryzmu, dlatego też powinny być podejmowane ciągłe prace dotyczące aktualizacji występującego problemu badawczego, zarówno w literaturze przedmiotu jak i w obowiązujących aktach prawnych.

The principle of humanitarianism is nowadays considered to be one of the main principles of criminal law, in particular executive criminal law. The word humanitarianism means an attitude which is characterized by respect for man, mainly his dignity, as well as a desire to spare him suffering and all humiliation. This principle should be understood in the context of executive criminal law as a directive, the main purpose of which is to minimize all kinds of inconvenience that is inflicted on a person at the time of applying legal response to a crime and imposing criminal sanctions only when and within such limits as is necessary and necessary for the exercise of the function of executive criminal law.The principle of humanitarianism applies not only to convicted persons, but also to persons deprived of their liberty. At the same time, it applies to the execution of all types of penalties, penal, protective and preventive measures, including measures involving the perpetrator's trial. In the light of art. 4 of the Code of Execution of Criminal Sentences, any form of conduct that would be contrary to the aims of punishment is unacceptable and contrary to the principle of humanitarianism, whose main purpose is after all, care for man, his needs and good. This principle always puts man first, and executive criminal law should take into account his nature, i.e. possibilities, limitations, and above all rights and obligations, which is why he is most needed and should continue to occupy a permanent and indisputable place among the provisions of the Code, but also in other regulations regarding the position of a person deprived of liberty, as well as being subject to constant amendment.The first chapter was devoted to issues related to the subject of executive criminal law and its principles contained first in the 1969 codification, and later, which found their place in the new 1997 Code, and their importance for the perception and shaping of the situation of a person deprived of liberty.The second chapter presents the genesis, evolution and development of the principle of humanitarianism over the centuries, as well as its impact in legal acts at the national level, i.e. in the Constitution of the Republic of Poland, the Penal Code and the Executive Penal Code.In the third chapter, the impact of the principle of humanitarianism on the formation of international regulations in the field of protection of human rights and freedoms, whose main purpose was to ensure the protection and proper treatment of persons deprived of liberty, was analyzed.The fourth chapter addresses the issue of the impact of the principle of humanitarianism on the jurisprudence of the Polish Constitutional Court and European courts, i.e. the European Court of Human Rights and the Court of Justice of the European Union.The principle of humanity is above all the foundation of human rights and freedoms. It sets limits on interference in the freedom of others. The human person, especially the deprived person, is the highest social value, which must be reflected in the legal system. Even the worst criminal and criminal should not be treated inhumanly at any stage of the enforcement proceedings, therefore respect for and application of the principle of humanitarianism is independent of the gravity and type of the offense, and the criminal response to the act. The principle of humanitarianism applied on the example of the provisions of the Executive Penal Code in Poland and in international regulations is a complete set of legal principles that should be applied in the field of protection of human rights and freedoms. However, there are numerous cases of violation of the principle of humanitarianism, which is why continuous work should be undertaken on updating the existing research problem, both in the literature on the subject and in applicable legal acts.