The settlement with the past in the East Germany during 1945-1991

My Bachelor's is about the settlement with the past in the East Germany during the period of time after the II World War till 1991. In the first chapter I described the idea of Nazism, which is lineal derived from the volkisch movement. This movement referred to the old German beliefs and gave the basis for the races classification. Therefore it is believed that this movement created the basis of Nazism. Furthermore in the first chapter, I will describe the main assumptions and the importance of Nazism in the Third Reich. The idea of the Nazism was used by Hitler in order to exterminate Jews. The second chapter examines the discourse about the policy of the past and the process of denezification during 1945-1954. It has to be said that after the II World War the territory of Germany was occupied by France, the United Kingdom, the United States of America and Russia. These countries had power over the process of the denezification of the war criminals. In the times after 1945 these countries tried to judge the war criminals as soon as possible. After the creation of the Federal Republic of Germany in the 1949 the Allies withdraw their forces form the German area. In a consequence of this Germany won its sovereignty and the country could decide alone about the judgement of the war criminals. This situation caused that the number of legal proceedings against the war criminals decreased drastically. In the course of time the German society demanded the government to give up the mentioning of the past and the process of the denazification. This was possible thanks to two amnesty laws (1949-1954) which caused that the most responsible war criminals were not judged and even won back their freedom and their previous political position. In the last chapter I focused my attention on the policy about the past war experiences after 1954. Already in the 60’s the German society assumed that the settlement with the past was insufficient. As a consequence of this situation the criminal trails were reactivated. Furthermore the young society was unhappy and this lead to a rebellion in Berlin in 1968. The youngsters criticised the war itself and their ancestors and they could not understand why the society allowed the war to begin and spread. At the beginning of 80’s the government agreed with the society that the settlement with the past is insufficient. The most important Chancellor of these times was Helmut Kohl who helped Germany to renew positive relationships with the European countries. This was possible only when Germans accepted their guilt, namely the outbreak of the II World War.

Niniejsze studium dotyczy zachodnioniemieckiego rozliczenia z okresem narodowosocjalistycznym dokonanego po II wojnie światowej. Refleksja traktuje wyłącznie o obszarze RFN, ponieważ w tej części Niemiec zjawisko polityki wobec przeszłości- Vergangenheitspolitik i społeczne oraz polityczne próby przezwyciężenia jej były bardziej intensywne niż w NRD. Celem mojej pracy jest próba odpowiedzi na pytanie, czy powojennemu społeczeństwu niemieckiemu udało się odgrodzić od nazistowskiej przeszłości i jakimi środkami próbowano tego dokonać. Ukażę również niemiecki dyskurs na temat znaczenia i miejsca III Rzeszy w mentalności Niemców po II wojnie światowej. W pracy zachowana będzie chronologia wydarzeń. Ramy czasowe, jakie przyjęłam, to lata 1945-1991. Rok 1945 to koniec II wojny światowej i początek procesu polityki wobec przeszłości, zaś rok 1991 to moment zjednoczenia Niemiec. Opiszę również jak proces Vergangeheitspolitik zmieniał się w tym czasie. Zwrócę szczególną uwagę na okres rządów dwóch kanclerzy − którzy odegrali największa rolę w procesie polityki wobec przeszłości − Konrada Adenauera i Helmuta Kohla. Wybrałam tych dwóch kanclerzy, ponieważ na okres rządów Adenauera przypada najbardziej intensywny okres polityki wobec przeszłości, kiedy to alianci wycofują się z RFN i staje się ona niezależnym państwem. Kohl zaś jest ostatnim kanclerzem sprawującym urząd przed zjednoczeniem RFN i NRD, który po długim okresie milczenia na temat nazistowskiej przeszłości odważył się powrócić do tego tematu. Mimo braku poparcia ze strony społeczeństwa i opozycji, włożył również wiele wysiłku w umacnianie świadomość historycznej Niemców, chociażby poprzez aktywne uczestnictwo w budowie pomnika Holokaustu w Berlinie. W pierwszym rozdziale skupię się na genezie idei nazizmu, którą przedstawię poprzez kierunek myślowy zwany volkismem. Narodowy socjalizm wywodzi się w prostej linii z koncepcji volkismu. Volkism opierał się na teoriach antysemickich i rasistowskich, dlatego miał najbardziej znaczący wpływie na rozwój idei nazistowskiej. Myśliciele volkistowscy wykreowali również termin ,,rasa panów’’, czyli zakładali wyższość rasy aryjskiej nad innymi rasami, co w czasie III Rzeszy naziści wykorzystali, wprowadzając reżim w państwie i dopuszczając się zbrodni ludobójstwa. W rozdziale tym opiszę także główne założenia, na jakich opierała się idea nazizmu i to, w jaki sposób zakorzeniła się w społeczeństwie niemieckiego w czasie panowania Adolfa Hitlera.Rozdział drugi poświęcę dyskursowi na temat polityki wobec przeszłości i procesowi denazyfikacji w latach 1945-1954. W okresie powojennym − zwłaszcza w pierwszych latach po zakończeniu II wojny światowej − znaczący wpływ na sytuację polityczną w RFN, zakres podejmowanych decyzji i na kształtowanie świadomości społecznej mieli alianci, którzy do 1949 roku na obszarze RFN prowadzili ,,obsesyjną politykę wobec przeszłości’’ . W latach 1945-1949 dzięki działalności alianckich rządów przeprowadzono największą liczbę dochodzeń dotyczących zbrodniarzy wojennych. Po utworzeniu Republiki Federalnej w 1949 roku i objęciu rządów przez Adenauera zaniechano wielu postępowań przeciwko zbrodniarzom wojennym, co ukazało nieudolność niemieckich sądów i w konsekwencji doprowadziło do niepowodzenia procesu denazyfikacji. Era Adenauer była okresem, kiedy narodowosocjalistyczna przeszłość podlegała w dużej mierze ,,procesowi wyparcia’’. Z biegiem czasu społeczeństwo znużyło się ciągłym wspominaniem przeszłości i zaczęło wywierać wpływ na rządzących państwem, by wprowadzić politykę ,,grubej kreski’’. Próbowano prawnie i politycznie oddzielić nowo powstałe państwo od schedy po reżimie hitlerowskim, co znalazło odbicie już w 1949 roku, kiedy podjęto pierwsze kroki legislacyjne w tym kierunku. Bundestag jednomyślnie uchwaliłwówczas pierwszą ustawę amnestyjną (tzw. amnestię federalną) o uwolnieniu od kary, którą rozszerzono w 1954 roku do rozmiarów ,,Ustawy o odpuszczeniu kar i grzywien i o umorzeniu postępowań karnych