”Everything is always.” A feminist analysis of the female protagonists’ fate based on Majgull Axelssons family saga ”Random house”

W niniejszej pracy starałam się ukazać i zanalizować rozmaite przejawy męskiej dominacji na przykładzie powieści Majgull Axelsson Dom Augusty oraz udowodnić, iż spełnia ona przesłanki, by określić ją mianem sagi rodzinnej. W teoretycznej części pracy moim celem było opisanie przewrotów w teorii literatury, które doprowadziły do otwarcia krytyki literackiej na szerokie konteksty społeczne i kulturowe. Kolejne rozdziały poświęciłam na prezentację historii feminizmu jako ruchu socjopolitycznego dążącego do redukcji nierówności płci. Omówiłam także wykształcony na jego gruncie feminizm akademicki, który za cel stawia sobie badanie literatury z uwzględnieniem kobiecych doświadczeń i kobiecego opisywania świata. Następnie przybliżyłam najważniejsze zagadnienia z zakresu studiów gender, czyli teorię performatywności płci Judith Butler oraz feminizm korporalny jako punkt wyjścia do rozważań o kobiecej psychice. Kolejną część pracy poświęciłam analizie przejawów męskiej dominacji w powieści Dom Augusty Majgull Axelsson. W pierwszym podrozdziale omówiłam liczne i często sprzeczne ze sobą stereotypowe wzorce kobiecości, które narzucane są głównym bohaterkom powieści. Następnie wskazałam na seksualność jako źródło opresji i przyczynę społecznego wykluczenia kobiet oraz wymieniłam stereotypy kulturowe wpływające na niesprawiedliwość w ocenie moralności protagonistek. Następnie, na przykładzie cytatów z powieści, zaprezentowałam różne metody opresji kobiet, takie jak marginalizacja, stygmatyzacja, przemoc werbalna, fizyczna czy seksualna. W ostatnim podrozdziale analizy omówiłam sagę rodzinną jako gatunek literacki i starałam się udowodnić zasadność tezy o sadze rodzinnej jako „gatunku kobiecym”. W tym miejscu nawiązałam również do szwedzkojęzycznego tytułu powieści i wskazałam na jego związek z analogią losów poszczególnych bohaterek.

The purpose of this bachelor thesis has been to present different forms of women's oppression based on Majgull Axelsson's novel “Random house”. I have also proven that the novel meets most of the conditions required to belong to the genre "saga". In the theoretical part of my thesis, I summarize the development of literary theory through the decades. Using the works of Anna Burzynska and Jonathan Culler, I explain the relationship between literature and cultural theory and its correlation to feminism and gender studies. I discuss the three waves of feminism and present their most burning guidelines such as the struggle for gender equality, criticism of the patriarchate and focus on the female writing. I also present gender studies and explain their key concepts: gender identity, corporal feminism and gender performativity introduced by Judith Butler.In the second part of my thesis, I interpret Majgull Axelsson's family saga “Random house” to show different kinds of male dominance that occur in the novel. Based on the experiences of the female characters, I show the expectations and norms that the women in the book must adapt to in order to fulfill their gender roles. Then I move on to the role of female sexuality and analyze various forms of women's oppression that appear in the book. In addition, I prove that the novel is a “saga” because it meets all the prerequisites for the genre. Finally, I conclude that “saga” can be termed "a female genre" because of its ability to interpret the reality in a feminine way. In this capacity, the female saga is a rebellion against the male perspective that has been dominant in the genre according to history of literature.