Kraków fortifications during the deluge 1655-1660

Celem pracy jest przedstawienie czytelnikowi fortyfikacji Krakowa w latach 1655-1660. Był to okres szczególnie zaciętych walk o miasto. W 1655 r. Kraków został zdobyty przez wojska szwedzkie, następnie w latach 1656-1657 trwały walki o jego odzyskanie. Jednym z istotniejszych i często pomijanych zagadnień towarzyszących tym zmaganiom były fortyfikacje miejskie. Miały one znaczenie nie tylko militarne, ale wpływały również na rozwój przestrzenny miasta. Dotychczas nie przedstawiono w sposób szczegółowy historii fortyfikacji krakowskich w XVII w., a temat ten był zazwyczaj poruszany przy okazji opisu historii murów średniowiecznych, bądź twierdzy XIX-wiecznej. Praca ta ma przedstawić rozwój fortyfikacji miasta w XVII w., ze szczególnym uwzględnieniem czasów potopu, pokazać funkcjonowanie umocnień oraz ich użyteczność w walkach. Historia bojów polsko-szwedzkich została opisana przez pryzmat walk o fortyfikacje miejskie. Praca składa się z czterech rozdziałów. W rozdziale pierwszym zarysowana została historia rozwoju nowożytnej sztuki obronnej, na przykładzie twierdz włoskich i niderlandzkich. W rozdziale drugim ukazana została ewolucja umocnień Krakowa od chwili ich powstania do połowy XVII w. Jest to niezbędny element pracy ukazujący faktyczny wygląd murów miejskich w przededniu walk o miasto. Rozdział trzeci koncentruje się na oblężeniu miasta przez wojska szwedzkie w 1655 r. oraz na późniejszych próbach odzyskania miasta przez Polaków. Przedstawiony zostaje za równo sposób oblegania umocnień Krakowa przez oblegających, jak i sposób obrony stosowany przez polską załogę. Istotnym elementem tego rozdziału są nieudane próby odzyskania Krakowa przez oddziały polskie. Rozdział czwarty traktuje o oblężeniu austriacko-polskim z roku 1657 oraz o próbach modernizacji fortyfikacji w następnych latach. Zaznaczony zostaje problem rozwoju fortyfikacji miejskich ze względu na trudności finansowe państwa. Na koniec, przedstawiona zostaje charakterystyka fortyfikacji nowożytnych w Europie w połowie XVII w., w celu ustalenia na ile umocnienia Krakowa odbiegały od standardów europejskich, a na ile były z nimi zbieżne. Praca opiera się przede wszystkim na materiałach kartograficznych i ikonograficznych, które dotychczas zostały w zbyt małym stopniu wykorzystane w pracach naukowych.

The purpose of this work is to present the reader fortifications of Krakow in the years 1655-1660. It was a period of particularly fierce fighting for the city. In 1655, Kraków was conquered by the Swedish army, then in 1656-1657 there were fights for its recovery. One of the most important and often overlooked issues accompanying these struggles were city fortifications. They had not only military significance, but also influenced the spatial development of the city. Until now, the history of the Krakow fortifications in the seventeenth century has not been presented in detail, and this topic was usually raised when describing the history of the medieval walls or the 19th-century fortress. This work is to present the development of the city's fortifications in the 17th century, with particular emphasis on the deluge times, show the functioning of the fortifications and their usefulness in battles. The history of Polish-Swedish fights has been described through the prism of fights for city fortifications. The work consists of four chapters. The first chapter outlines the history of the development of modern defense art, on the example of Italian and Dutch fortresses. The second chapter shows the evolution of Kraków's fortifications from their inception to the mid-seventeenth century. This is an essential element of the work showing the actual appearance of the city walls on the eve of the fight for the city. The third chapter focuses on the siege of the city by the Swedish army in 1655 and on later attempts by the Poles to recover the city. The method of besieging Kraków's fortifications by the besiegers is presented as well as the method used by the Polish garrison. An important element of this chapter are unsuccessful attempts to regain Krakow by Polish troops. Chapter four deals with the Austrian-Polish siege of 1657 and attempts to modernize fortifications in the following years. The problem of development of city fortifications is highlighted due to financial difficulties of the state. Finally, author present the characteristics of modern fortifications in Europe in the mid-seventeenth century in order to determine how far the fortifications of Krakow deviated from European standards, and how much they coincided with them. The work is based primarily on cartographic and iconographic materials, which have so far been used too little in scientific works.