Glaciers in the Hornsund region between 1936 and 2023: topographic determinants of changes in surface elevation and mass balance

W pracy omówione zostały zmiany ukształtowania powierzchni lodowców regionu Hornsundu, które zaszły w okresie 1936-2023, oraz ich powiązania z uwarunkowaniami topograficznymi. Wykorzystując różnicowanie numerycznych modeli terenu z lat 1936, 1961, 1990, 2011 i 2023 wyznaczone zostały zmiany wysokości powierzchni lodowców regionu Hornsundu w poszczególnych okresach czasowych. Na podstawie wartości ubytków wysokości powierzchni lodowców, wyliczony został ich bilans masy. Wszystkie lodowce regionu Hornsundu charakteryzowały się znaczącym obniżeniem wysokości powierzchni i ujemnym bilansem masyw badanym okresie. Dzięki porównaniu zmian wysokości powierzchni lodowców z trzema czynnikami topograficznymi – ekspozycją, nachyleniem i wysokością nad poziomem morza – wykazano związki między uwarunkowaniami topograficznymi a bilansem masy lodowców. Największe znaczenie dla bilansu masy ma wysokość oraz nachylenie, natomiast mniejsze ekspozycja. Najmniejsze ubytki masy lodowców wystąpiły w obszarach wysoko położonych, obszarach o umiarkowanym nachyleniu oraz obszarach o ekspozycji północnej i północno-wschodniej.

The thesis presents the changes in the surface elevation of the Hornsund region glaciers between 1936 and 2023, and their relationship to topographic conditions. Using digital elevation models (DEMs) from the years 1936, 1961, 1990, 2011 and 2023, changes in the surface elevation of the Hornsund region glaciers during the respective time periods were determined through DEM subtraction. Based on the determined values of glacier surface elevation loss, their mass balance was determined. All glaciers in the Hornsund region were characterised by a significant decrease in surface elevation and a negative mass balance in the study period. By comparing changes in elevation of glacier surface with three topographic factors - aspect, slope and altitude - the relationships between topographic conditions and the mass balance of the glaciers were confirmed. Altitude and slope were found to be the most important for mass balance, while aspect was found to be less important. The lowest glacier mass loss occurred in areas of high altitude, areas with moderate slope and areas with northern and north-eastern aspect.