Ocenianie języka mówionego: Reakcje nauczycieli na błędy uczniów popełnione podczas wypowiedzi

Głównym celem niniejszej pracy było zbadanie sposobu w jaki nauczyciele radzą sobie z błędami uczniów popełnionymi podczas wypowiedzi. Na początku zostały zanalizowane opinie polskich uczniów szkół średnich i ich nauczycieli na temat poprawiania błędów mówionych. Przygotowane i rozdane zostały dwa kwestionariusze, a otrzymane wyniki porównane. Następnie omówione zostały sposoby reagowania nauczycieli na błędy ich uczniów popełnione w trakcie wypowiedzi. Dane te zostały zebrane dzięki obserwacjom przeprowadzonym w klasach. Miały one na celu zidentyfikowanie najczęściej popełnianych przez uczniów błędów oraz technik ich poprawy przez nauczycieli jak również wykazanie zależności między rodzajem błędu a metodą jego poprawy.Praca została podzielona na trzy części. W pierwszym rozdziale przedstawiono krótką historię poprawy błędów i przyswajania drugiego języka oraz omówiono pojęcia związane z ocenianiem języka mówionego, mianowicie pojęcie błędu i reakcji naprawczej. Drugi rozdział został poświęcony celom, narzędziom oraz procedurom wykorzystanym przy gromadzeniu danych. Trzeci rozdział podzielony został na dwa podrozdziały. W pierwszym z nich omówione są szczegółowo wyniki z kwestionariuszy wypełnionych przez 10 nauczycieli języka angielskiego i 121 uczniów. Drugi podrozdział zawiera analizę wyników zebranych podczas obserwacji.Analiza rezultatów badań wykazała, że obie grupy są świadome znaczenia poprawy błędów mówionych. Większość badanych stwierdziła, że najczęściej poprawianymi błędami są błędy gramatyczne. Z danych wynika także, że obie grupy nie są zwolennikami natychmiastowego poprawiania błędów. Większość uczniów akceptuje tylko poprawę otrzymaną od nauczyciela, podczas gdy nauczyciele promują także samo poprawę i poprawę koleżeńską. Kolejna różnica pojawiła się w preferowanym sposobie poprawiania błędów. Najwięcej uczniów popiera poprawę błędu z dokładnym wytłumaczeniem jego istoty, podczas gdy nauczyciele wolą zasygnalizowanie błędu i pozwolenie uczniowi na samo poprawę. Biorąc pod uwagę wyniki otrzymane podczas obserwacji, najczęstszymi błędami popełnianymi przez uczniów i jednocześnie najczęściej poprawianymi były błędy gramatyczne. Spośród badanych technik poprawy błędów wszystkie zostały użyte przez nauczycieli, jednak głównie wybierano metodę, w której nauczyciel przerabia wypowiedź ucznia i powtarza ją w nowej wersji niezawierającej błędu (recast). Co więcej, ta technika używana była najczęściej do poprawy wszystkich rodzajów błędów.

The main purpose of the present thesis was to investigate how teachers deal with oral errors in their classes. Firstly, the Polish secondary school students’ and their teachers’ views and attitudes towards oral error feedback were analysed. Two questionnaires were prepared and distributed. The results obtained from the responses of both groups were contrasted. Secondly, teachers’ spoken error correction behavior was discussed. To collect data, the classroom-based observational research was carried out. The observations aimed to establish what kind of errors are committed by students, as well as what techniques are used by their teachers in order to repair the students’ erroneous forms and what type of learner errors lead to what types of corrective feedback. The thesis is divided into three parts. The first chapter presents a brief historical perspective of Error Correction and Second Language Acquisition, as well as reviews the literature on the concepts connected with assessment of spoken language, namely error and corrective feedback. In the second chapter research aims and tools are enumerated. Also procedures used for data collection are described. The third chapter is divided into two subchapters. In the first one, the results from two questionnaires of the 10 secondary school teachers of English and the 121 secondary school students are thoroughly explored. The other subchapter is devoted to an in-depth discussion of the findings gathered during the observations. The result of the research showed that both groups realize the importance of oral error correction. The majority declare grammatical errors as the most frequent as far as error correction is concerned. It has also been shown that both groups prefer delayed correction. The data revealed that most students expect only a teacher to correct errors, while teachers declare to promote also peer- and self-correction. Another difference has occurred in the preferred way of correcting errors. The findings showed that explicit correction is the most favored by student respondents, whereas teachers claim they prefer to signal the error but let the student correct it. When it comes to the findings obtained from observations, grammatical errors were the most frequently committed by students. They were also the most frequently treated. The teachers used all of the examined types of oral corrective feedback to correct errors but the most common form of correction were recasts. What is more, the highest usage of recasts was observed in all kinds of errors.