Acculturation and assimilation in the space of the New Jewish Cemetery in Cracow (1867-1939)

Opracowanie koncentruje się na zjawisku akulturacji i asymilacji w przestrzeni cmentarza żydowskiego przy ulicy Miodowej. W analizie materiału cmentarnego autor przyjmuje definicję cmentarza jako tekstu kultury – jako przestrzeni wypełnionej określonym systemem symboli i znaków utrwalających pożądane wartości i preferencje. Celem monografii jest odtworzenie społeczno-kulturowego obrazu utrwalonego na cmentarzu (w jego formie: plastycznej, architektonicznej i językowo-literackiej) oraz uchwycenie specyfiki, dynamiki i zasięgu procesu akulturacji i asymilacji propolskiej w latach 1867-1939, poprzez próbę odpowiedzi na problemy sformułowane w następujących pytaniach: 1. Czy przestrzeń cmentarza ilustruje proces emancypacji i modernizacji krakowskiej społeczności żydowskiej? 2. Jest źródłem wiedzy o ścierających się w jej obrębie tendencjach? 3.Ilustruje proces asymilacji strukturalnej i obywatelskiej? 4. Pozwala prześledzić jego ewolucję? 5. Obrazuje istniejące polsko-żydowskie pogranicze i funkcjonującą w niej hybrydalną formę „człowieka marginesu”/„pogranicza”? 6. Pozwala wyznaczyć dla badanego okresu momenty zwrotne? 7. Jest wiarygodnym źródłem wiedzy o zasięgu procesu akulturacji w środowisku społeczności żydowskiej? Podstawę źródłową opracowania stanowią wszystkie zachowane polskie i dwujęzyczne inskrypcje datowane do roku 1939, które poddane zostały analizie filologicznej i statystycznej. Objęła ona kolejno: najstarsze inskrypcje, ewolucję epitafiów (onomastycznego, identyfikacyjnego i poetyckiego) i koncepcje plastyczną i architektoniczną nagrobków. Monografia próbuje pokazać, że cmentarz żydowski przy ulicy Miodowej jest swoistym socjologicznym dokumentem obrazującym w sposób wiarygodny głębokość kulturowej transformacji społeczności żydowskiej. Stara się także wykazać, że powszechne w I połowie XIX wieku rekonceptualizowanie przestrzeni cmentarzy wielkomiejskich pod wpływem romantycznego paradygmatu, nie pozostawało bez wpływu na żydowską tradycję sepulkralną; że pomimo podporządkowania cmentarnego zespołu znaków, symboli i form zasadom religii mojżeszowej, nie udało się w drugiej połowie XIX wieku – wobec postępującego otwarcia na kulturę otoczenia – zapobiec przenikaniu w jego obręb treści świeckich i kulturowo obcych.

The study concentrates on the phenomenon of acculturation and assimilation in the space of the Jewish cemetery in Miodowa Street. In the analysis of the cemetery the author provides the definition of the cemetery as a cultural text- the space that is filled with the defined system of symbols and signs which consolidate the desired values and preferences. The aim of this monograph is the recreation of the sociocultural view that was preserved at the cemetery ( in its artistic, architectural and linguistic-literary form. )as well as the specificity, dynamics and the range of the process of pro-Polish acculturation and assimilation in the years 1867-1939 through the attempt to answer to the problems formed in the following questions: 1. Does the space of the cemetery illustrate the process of emancipation and modernization of Cracow’s Jewish community? 2. Is it a source of knowledge of the two opposite tendencies that are related to this community? 3. Does it illustrate the process of structural and civic assimilation? 4. Does it allow to trace its evolution? 5. Does it picture the Polish-Jewish borderland and the hybrid form of “the man of the margin”/”borderland” functioning in it? 6. Does it allow to point out the turning points in the researched period? 7. Is it a credible source of information about the range of the process of acculturation in the environment of the Jewish community?The source foundation of the study constitute all the preserved Polish and bilingual inscriptions dated to the 1939 which went through the philological and statistical analysis. It involved: the oldest inscriptions, the evolution of the epitaphs (onomastic, identification and poetic) as well as the artistic and architectural conceptions of the gravestones. The monograph attempts to show that the Jewish cemetery in Miodowa Street is a peculiar sociological document which illustrates in a reliable way the depth of the cultural transformation of the Jewish community. Moreover, it tries to prove that the reconceptualizing of the space of the big-city cemeteries, common in the 19th century, under the influence of the romantic paradigm, was not without an impact on the Jewish sepulchral tradition; that in spite of the submission of the cemetery group of signs, symbols and forms to the principles of the Judaism, in the second part of the 19th century, towards the progressing openness to the culture of the surroundings, all the attempts failed to prevent the secular and culturally foreign contents from permeating into its sphere.