Psychosocial determinants of parental attitudes of parents of children at early school age

Postawa rodzicielska to „nabyta struktura poznawczo-dążeniowo-afektywna, ukierunkowująca zachowanie się rodziców wobec dziecka” (M. Ziemska, 1973, s. 33). Różnicujący wpływ na jej kształt mogą mieć między innymi cechy psychospołeczne człowieka. Z przeprowadzonych w ramach pracy badań wynika, iż znaczna grupa uczestniczących w nich rodziców uczniów klas I-III szkoły podstawowej doświadcza trudności w akceptacji własnego dziecka. Jednocześnie respondenci w większości nie przejawiają tendencji do nadopiekuńczości, choć stosunkowo duża część rodziców nie dostrzega potrzeby autonomii odczuwanej przez dzieci. Mieszkający na wsiach rodzice okazali się bardziej akceptujący i ochraniający niż rodzice z miast. Rodzice posiadający wykształcenie wyższe są mniej ochraniający i dają swoim dzieciom więcej autonomii niż rodzice, którzy nie ukończyli studiów. Matki i ojcowie z wysoką samooceną nie są tak wymagający, są mniej ochraniający, mniej kontrolujący oraz bardziej konsekwentni w postępowaniu ze swoimi dziećmi w porównaniu z rodzicami z niską samooceną. Wysoki poziom poczucia własnej skuteczności sprzyja konsekwencji w oddziaływaniach wychowawczych, wolności od poczucia konieczności nieustannego ochraniania dziecka oraz dawaniu mu większej autonomii. Wysoki poziom zadowolenia z życia wiąże się z przejawianiem niższego poziomu nasilenia postawy niekonsekwentnej w porównaniu z osobami o niskim poziomie satysfakcji życiowej. Sposób ustosunkowania się rodziców wobec dziecka jest bardzo istotny dla jego prawidłowego funkcjonowania i zdrowego rozwoju.

Parental attitude is "an acquired cognitive-aspirational-affective structure that directs the parents' behavior towards the child" (M. Ziemska, 1973, p. 33). Its shape may be influenced, among others, by psychosocial characteristics of a person. The research conducted as part of this work shows that a significant group of participating parents of students in grades I-III of primary school experience difficulties in accepting their own children. At the same time, most respondents do not tend to be overprotective, although a relatively large number of parents do not notice the need for autonomy felt by their children. Parents living in rural areas turned out to be more accepting and protective than parents living in cities. Parents with college degrees are less protective and give their children more autonomy than parents who have not graduated. Mothers and fathers with high self-esteem are less demanding, less protective, less controlling, and more consistent in dealing with their children compared to parents with low self-esteem. A high level of self-efficacy promotes consistency in upbringing, freedom from the feeling of having to constantly protect the child and giving him or her greater autonomy. A high level of life satisfaction is associated with a lower level of inconsistent attitude compared to people with a low level of life satisfaction. The way parents relate to their child is very important for his or her proper functioning and healthy development.