Polscy ojcowie w Norwegii : między obowiązkiem utrzymania rodziny a uczuciowym wymiarem rodzicielstwa na emigracji

Paulina Pustułka podpisana na publikacji Paula Pustułka

Niniejszy artykuł przedstawia różnorodność praktyk rodzicielskich w wybranych kontekstach rodzinnych dotyczących polskich ojców, którzy przebywają wraz z rodzinami na emigracji w Norwegii. Tekst otwiera rekapitulacja współczesnych koncepcji teoretycznych w obrębie studiów nad męskością oraz analiza istniejących, jak i dopiero wyłaniających się modeli ojcostwa. Przedstawione stanowiska omawiają zarówno badania w ramach socjologii rodziny, jak i perspektywę studiów migracyjnych. Szczególną uwagę poświęcamy zamykającemu przegląd literatury zagadnieniu transnarodowego rodzicielstwa w kontekście mobilności mężczyzn. Empiryczną podstawę artykułu stanowią wywiady biografczne i narracyjne przeprowadzone w rodzinach polskich migrantów i migrantek. Do szczegółowej analizy wybrano dziesięć wywiadów z parami (małżeńskimi) oraz dwa wywiady przeprowadzone tylko z ojcami. Dane reprezentują szersze badania w ramach projektu „Transfam” poświęconego polskim rodzinom w Norwegii. W części analitycznej wykazane zostaje z jednej strony znaczenie instytucjonalnego wsparcia i społecznych oczekiwań dla powstawania nowych wzorów bycia ojcem, a z drugiej rola indywidualnych, biografcznych czynników wpływających na codziennie praktyki ojców migrantów. Podkreślamy, że wśród polskich migrantów w Norwegii dostrzec można raczej pewne kontinuum postaw, aniżeli jeden dominujący wzór ojcostwa, tym bardziej cenne jest więc podejście biografczne, dające możliwość wglądu w przyczyny i przebieg przemian społecznych prowadzących do wyłaniania się „nowego ojcostwa”.

This article discusses heterogeneity of family and parental practices among Polish migrant fathers in Norway. The paper begins with a recollection of the contemporary approaches to masculinities, and addresses the emergence of “new fatherhood” in both family scholarship and migration studies. In the conclusion to the theoretical section, we reflect on transnational parenting in the context of male mobility. The empirical basis for the study stems from a combination of biographic and narrative interviews with members of Polish migrant families in Norway: ten Polish couples and two interviews conducted with fathers alone (the interviews were reviewed for this article from the broader research dedicated to the Polish families in Norway). In the analysis, we draw on the significance of the institutional support and social expectations for creating new patterns of being a father, yet we also underline the salient importance of individual, biographical elements that certainly influence the every-day practices of Polish migrant fathers. We put forward a general conclusion that there is not a singular fathering or fatherhood type among the Polish men in Norway, but rather a continuum of vari- ous family arrangements, often propelled by men, is observed. It is therefore crucial to look at the biographies which suggest social change and a shift towards a “new fatherhood”.