W dniach od 2 kwietnia do 5 kwietnia 2024 r. prowadzone będą prace związane z wdrożeniem nowej wersji systemu Repozytorium UJ. Nie będzie możliwe wprowadzanie nowych informacji do repozytorium. Za utrudnienia przepraszamy.
Bizantyńskie i post-bizantyńskie dziedzictwo kulturowe wysp i półwyspów greckich stanowi wciąż dla większości Europejczyków swoistą białą kartę. W obszarze studiów naukowych tylko nielicznych uczonych spoza Grecji znajdują się artefakty, jak również to, co mogłoby zostać zaliczone do tzw. niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości. Celem badań było poznanie hierotopii dziedzictwa kulturowego (religijnego) Kefalonii. Interesowała mnie odpowiedź na pytanie, czy na wyspie znajdują się przestrzenie hierofaniczne i hierotopiczne, nasycone w wyobrażeniach mieszkańców wyspy specjalną mocą i wynikającą z nich specjalną kreacją. Poszukiwałam wierzeń dotyczących powstawania tych miejsc, niezwykłych wydarzeń czy też świętych postaci z nimi związanych oraz organizacji przestrzeni w miejscach kultu religijnego Kefalończyków. W artykule wykorzystane zostały wyniki badań naukowych prowadzonych z wykorzystaniem technik jakościowych stosowanych w podejściu emicznym (swobodny wywiad, jawna i niejawna obserwacja uczestnicząca, dokumentacja fotograficzna oraz analiza materiałów wizualnych). Badania opierały się również na historycznych i etnograficznych źródłach zastanych oraz na materiałach dostępnych w Internecie. Pokazały one, że w wyobraźni religijnej Kefalończyków ważną rolę odgrywają wyspiarski charakter regionu i obecność żywiołów: morze otaczające ląd i trzęsienia ziemi cyklicznie nawiedzające wyspę. To specyficzne warunki naturalne dały początek lokalnym legendom i hierotypicznym kreacjom miejscom kultu religijnego. Miały też wpływ na wykreowanie panteonu świętych postaci czuwających nad wyspą, których obecność podkreślana jest poprzez specyficzną hiereotopię miejsc kultu religijnego.
pl
dc.abstract.en
The Byzantine and post-Byzantine cultural heritage of Greek islands and peninsulas is still a blank slate for most Europeans. Only a few scholars from outside Greece focus their scientific studies on artefacts and anything which could be considered as so-called intangible cultural heritage of the humanity. The objective of the study was to investigate the hierotopy of the religious heritage of Cephalonia. I was interested in whether the island has hierotopic spaces, saturated with special power and the resulting special creation in the islanders' minds. I searched for the beliefs about the origins of these places, extraordinary events, or the related sacred figures and organizations of spaces in the places used by Cephalonians for religious worship. The article uses qualitative methods of scientific research applied from the emic perspectives (free interviews, explicit and implicit participatory observation, photographic documentation and analysis of visual material). The research also focused on the secondary (historic and ethnographic) sources as well as on resources available on the Internet. The study has shown that an important role in Cephalonians’ religious imagination is played by the insular nature of the region and the elements: the sea surrounding the land and the earthquakes which cyclically strike the island. These specific natural conditions have given birth to local legends and hierotopic creations of places of religious worship. They have formed the pantheon of the holy figures, whose presence is emphasized by the specific hierotopy of the places of religious worship built on the island.
pl
dc.subject.pl
dziedzictwo kulturowe
pl
dc.subject.pl
przestrzeń kulturowa
pl
dc.subject.pl
święte miejsca
pl
dc.subject.pl
hierotopia
pl
dc.subject.pl
Kefalonia
pl
dc.subject.pl
Grecja
pl
dc.subject.pl
materialne i niematerialne dziedzictwo kulturowe
pl
dc.subject.pl
religijność prawosławna
pl
dc.subject.en
cultural heritage
pl
dc.subject.en
cultural space
pl
dc.subject.en
sacred places
pl
dc.subject.en
hierotopy
pl
dc.subject.en
Cephalonia
pl
dc.subject.en
Greece
pl
dc.subject.en
tangible and intangible cultural heritage
pl
dc.subject.en
Orthodox religiousness
pl
dc.description.volume
56
pl
dc.description.publication
1
pl
dc.identifier.doi
10.12775/LSE.2017.56.08
pl
dc.title.journal
Łódzkie Studia Etnograficzne
pl
dc.title.volume
Na Bałkanach / O Bałkanach
pl
dc.language.container
pol
pl
dc.date.accession
2018-03-26
pl
dc.affiliation
Wydział Zarządzania i Komunikacji Społecznej : Instytut Kultury
pl
dc.subtype
Article
pl
dc.rights.original
CC-BY-ND; otwarte czasopismo; ostateczna wersja wydawcy; w momencie opublikowania; 0