Przedmiotem artykułu jest próba określenia roli, jaką w procesie nabywania umiejętności analizy i interpretacji tekstów kultury (obrazów) na III poziomie edukacyjnym odgrywa nauczyciel języka polskiego. Analiza istniejących modeli prezentacji malarstwa w dydaktyce polonistycznej (ekspozycja w klasie, w podręczniku, na egzaminie gimnazjalnym), wzbogacona została o namysł nad najczęstszymi przeszkodami uniemożliwiającymi efektywną pracę z ikonicznymi tekstami kultury oraz szansami na pełne zaistnienie obrazów w szkolnej przestrzeni za sprawą polonisty. W artykule znalazły się również wyniki badania ankietowego oraz wywiadów, w których nauczyciele gimnazjalni dzielili się swoim doświadczeniem i dobrymi praktykami. Rozważania na temat obecności malarstwa na lekcji polskiego zamyka autorska propozycja twórczego wykorzystania Pochodni Nerona Henryka Siemiradzkiego jako zachęty do lektury Quo vadis.

The article is an attempt to determine the role of the Polish language teacher in the process of the pupil’s acquiring skills of analysis and interpretation of cultural texts (pictures) on the junior high school level. Analysis of the existing models of presentation of painting in teaching of the Polish language (i.e. exposure in the classroom, textbooks, during the final exam) has been enriched by reflection on the most common obstacles preventing effective work on the iconic cultural texts, as well as opportunities for the real presence of the paintings in the school space made possible by the Polish language teacher. The article also includes results of the survey and interviews in which teachers shared their experience and good practices. Considerations on the presence of painting in the Polish language class are concluded with the author's suggestion to creatively use the Torches of Nero [Pochodnie Nerona] by Henryk Siemiradzki as an incentive to read Quo Vadis.