tytuł:
|
Egzotyki wapienne z formacji z Ropianki z płaszczowiny skolskiej w rejonie Husowa: analiza mikrofacjalna oraz geneza krzemionkowych naskorupień |
wariant tytułu: |
Limestone exotics from the Ropianka Formation of the Skole Nappe at Husów region: microfacies analysis and genesis of siliceous encrustations
|
autor: |
Cierpiał Kacper |
recenzent: |
Uchman Alfred , Lewandowska Anna
|
promotor: |
Uchman Alfred
|
data obrony
: |
2021-03-26 |
język: |
polski |
abstrakt w j. polskim: |
W pracy przedstawiono analizę mikrofacjalną oraz genezę krzemionkowych naskorupień egzotyków typu sztramberskiego z rejonu Husowa. Egzotyki te pochodzą z formacji ropianieckiej (kampan–paleocen) jednostki skolskiej. W analizowanych egzotykach przeważają grainstony bioklastyczno-peloidowe oraz grainstony/packstony peloidowo-bioklastyczne. Duży udział mają również boundstony. W zsylifikowanych częściach egzotyków dominuje włóknista krzemionka (length-slow chalcedon) określana mianem kwarcyny. Kwarcyna występuje jako włókniste zastąpienia ziaren i bioklastów oraz pustek w skale, także w formie sferolitów. Wśród niektórych sferolitów utworzonych z kwarcyny występują kryształy kwarcu oraz chalcedon właściwy (length-fast chalcedon). W próbkach występują dodatkowo sferolity chalcedonowe, lecz są one mniej liczne od sferolitów kwarcynowych. Kolejną często występującą formą krzemionki jest masa krypto- i mikrokrystaliczna kwarcu typu ,,soli i pieprzu". Masa ta występuje jako zastąpienia mikrytu w skale i jest najprawdopodobniej materiałem wyjściowym dla tworzących się w kolejnych etapach innych form krzemionki. W badanym materiale nie stwierdzono obecności opalu. W analizowanych egzotykach sporadycznie występują struktury orbikularne, to jest ,,pierścienie beekitowe". Wszystkie występujące w egzotykach wapiennych facje należą do zróżnicowanych facji platformy węglanowej. Reprezentują one głównie jej wewnętrzne części z okresami nieznacznego pogłębiania się basenu oraz wzrostu energii. Tylko facja zbudowana z grainstonu peloidowo-bioklastycznego pochodzi z nieco innych, głębszych stref platformy węglanowej. Najbardziej prawdopodobnym procesem, który doprowadził do zsylifikowania egzotyków wapiennych z Husowa jest proces silkretyzacji przez wody gruntowe. Wody przepływały przez wapień bezpośrednio systemem spękań i porów w skale, w których sylifikacje są znacznie intensywniejsze, jednocześnie powodując również zsylifikowanie matriks i bioklastów skały. Prawdopodobnym źródłem dostarczania krzemionki były sąsiednie osady, w których woda poprzez ich ługowanie rozpuszczała krzemionkę, znajdującą się w faunie krzemionkowej (głównie gąbkach), piaskowcach kwarcowych i minerałach ilastych i dostarczała do wapieni typu sztramberskiego. Niewykluczone, że źródłem krzemionki mogły być także skały wulkaniczne. |
abstrakt w j. angielskim: |
This work presents microfacies analysis and siliceous encrustations of the Štramberk limestone type exotic blocks from the Ropianka Formation (Campanian–Paleocene) of the Skole Unit in the Husów area. The exotic blocks are dominated by bioclastic-peloidal grainstones and peloidal-bioclastic grainstones-packstones and some contribution of boundstones. The fibrous silica (length-slow chalcedony) called quartzine dominates in silicified parts of exotics. Quartzine occurs as fibrous replacements of grains and bioclasts as well as voids in the rock. Moreover, it occurs as spherulites. Among some spherulites built of quartzine, quartz crystals and “normal’’ chalcedony (length-fast chalcedony) occur. The chalcedony spherulites are also present but they are less abundant than the quartizine spherulites. Another common form of silica is the crypto- and microcrystalic mass of the “salt and pepper” type of quartz. This mass occurs as a replacement of micrite in the rock and is probably the starting material for other forms of silica in subsequent stages. There was no opal found in the material tested. In the analyzed exotics, orbicular structures named the “beckite rings” occur sporadically. All facies of the limestone exotics belong to the diverse facies of a carbonate platform. They represent mostly inner parts of the carbonate platform with periods with slight deepening of the basin and an increase in energy. Only the peloidal-bioclastic grainstone facies come from slightly different, deeper zones of the carbonate platform. The most likely process that led to the silification of limestone exotics from Husów is the silcretization process by groundwater. The waters flowed through the limestone directly by the system of fractures and pores in the rock, where the silifications are much intensive. Meanwhile also the matrix and bioclasts have been silicified. The probable source of silica were the neighboring sediments in which leaching them water, dissolved silica from siliceous fauna (mostly sponges), quartz sandstones and clay minerals and then supplied this silica to the Stramberk – type limestones. It is not excluded that the silica can derive from some volcanic rocks. |
słowa kluczowe w j. polskim: |
wapienie typu sztramberskiego, sylifikacje, formacja ropianiecka, mikrofacje, krzemionka, egzotyki, silkrety, wody podziemne |
słowa kluczowe w j. angielskim: |
Stramberk – type limestones, silifications, Ropianka Formation, microfacies, silica, exotics, silcrete, groundwater |
wydział: instytut / zakład / katedra: |
Wydział Geografii i Geologii |
typ: |
praca magisterska |