Celem artykułu jest omówienie problematyki ekskluzji i inkluzji w odniesieniu do przestrzeni miejskiej. Pojęcia te analizowane są w ujęciu konstruktywistycznym. Przyjmuje się zatem, że w przestrzennym kontekście życia danej wspólnoty konkretyzuje się sens wykluczenia, odnoszony do znaczeń normalności, funkcjonalności, atrakcyjności. W artykule przywoływane są wyniki badań empirycznych, które potwierdzają złożony i niejednoznaczny, dla różnych kategorii społecznych sposób postrzegania i definiowania zmian przestrzennych. Co więcej, poszczególne przejawy zmiany, które przez jednych postrzegane są jako służące inkluzji (i np. rewitalizacji przestrzeni), przez innych definiowane są jako sprzyjające wykluczeniu. Czynnikami istotnymi w procesie konstruowania znaczeń przestrzeni, jej (mniej lub bardziej) ekskluzywnego lub inkluzyjnego charakteru, są znajomość miejsca, przywiązanie do niego, poczucie bezpieczeństwa, poczucie wpływu na dane miejsce.

The aim of the article is to discuss the issues of exclusion and inclusion in relation to the urban space. The exclusion and the inclusion are analyzed as the socially constructed terms. The authors assume that the sense of those terms starts to be reality through the spatial context of the local community life. So the meanings of the exclusion and inclusion are constructed in the process of defining the “normality”, functionality, attraction of the life space. In the article there are the references to the results of the empirical research which confirm the complex and ambiguous - for various social categories - way of perceiving and defining social change. Moreover, the manifestations of change seen by some as leading to the inclusion (e.g. revitalization of the space), for others are becoming the excluding factors. In the process of creation of the meanings of the urban space , its (less or more) exclusive or inclusive character, the important factors are: the knowledge of the place, the place attachment, the sense of security, the sense of influence on the particular place.