MAKSYMA RYLSKIEGO KONGENIALNE TŁUMACZENIE EPOPEI NARODOWEJ PAN TADEUSZ ADAMA MICKIEWICZA (W OPARCIU O ANALIZĘ WYBRANYCH FRAGMENTÓW)

master
1
dc.abstract.enThis thesis concerns the Ukrainian translation of Sir Thaddeus written by Adam Mickiewicz. Maksym Rylsky is the author of the translation that is claimed to be the master translation. The first chapter of this paper presents the history of the Ukrainian translation of Sir Thaddeus. This section also contains many favorable comments made by Polish and foreign critics concerning Maksym Rylsky’s translation. The second chapter deals with the issue of cultural untranslatability. In this section, basing on the theoretical materials I characterized the different strategies of dealing with the cultural untranslatability.In the third chapter one can find the comparison of the epic and the epos, as well as a brief history of these literary genres. In addition, this section presents the history of writing Sir Thaddeus and the features of the book as a national epic.The fourth chapter contains the description of versification systems, both in Polish and Ukrainian contexts, as well as the description of the alexandrine, which was used by Rylsky to translate Polish national epic.The last chapter of this work is a practical one in which I tried to make an analysis of some fragments of translation compared to the original text. I focused on the proper names, some common names, cultural elements (for instance names of dishes, clothes, mushrooms, etc.). The purpose of the analysis was to find out, which of the translation strategies Rylsky uses to translate those names and elements. Also in the fifth chapter I analyzed the translation of “Invocation”, fragments of the Epilogue as well as “The concert of concerts”.pl
dc.abstract.plNiniejsza praca została poświęcona ukraińskiemu przekładowi Pana Tadeusza Adama Mickiewicza. Przekład, który w oczach wielu krytyków uchodzi za kongenialny, stworzył w pierwszej połowie XX wieku wybitny tłumacz i poeta ukraiński Maksym Rylski. Praca składa się z pięciu rozdziałów. W rozdziale pierwszym została opisana historia ukraińskiego przekładu Pana Tadeusza. Można w nim odnaleźć również oceny zarówno polskich, jak i ukraińskich krytyków dotyczące przekładu Rylskiego. Drugi rozdział niniejszej pracy został poświęcony zagadnieniu nieprzekładalności kulturowej. W rozdziale tym, opierając się na materiale teoretycznym, dokonałam przede wszystkim charakterystyki strategii tłumaczeniowych, które stosuje się w momencie przekładu elementów kulturowych. W trzecim rozdziale pracy znalazło się porównanie eposu oraz epopei, a także wyszczególnienie ich cech charakterystycznych oraz przedstawienie krótkiej historii. Możemy w nim również odnaleźć opis okoliczności powstania Pana Tadeusza, jak również charakterystykę dzieła pod kątem tego, czy spełnia określone wymogi epopei narodowej. Kolejny rozdział przedstawia klasyfikację oraz opis systemów wersyfikacyjnych, tak na gruncie polskim, jak i ukraińskim. W rozdziale tym znalazła się również charakterystyka wiersza aleksandryjskiego, którym Rylski przetłumaczył Pana Tadeusza (poza Epilogiem – tam użył pięciostopowego jambu – odpowiednika polskiego jedenastozgłoskowca). Rozdział piąty niniejszej pracy jest rozdziałem praktycznym, w którym dokonałam charakterystyki przekładu Rylskiego na podstawie wybranych fragmentów. Starałam się scharakteryzować i opisać przekład nazw własnych, tj. antroponimów oraz toponimów, niektórych nazw pospolitych, elementów kulturowych (m.in. nazw potraw oraz grzybów, a także elementów stroju szlacheckiego) pod względem tego, jakiej strategii tłumaczeniowej użył Rylski w procesie tłumaczenia poszczególnych nazw na język ukraiński. Następnie szczegółowej analizie został poddany przekład „Inwokacji”. Kolejny podrozdział traktował o problemach tłumaczeniowych, występujących w tekście Epilogu. Dokonałam również porównania fragmentów przekładu „Koncertu nad koncertami” z jego oryginalną wersją. Podczas analizy poszczególnych elementów przekładu Maksyma Rylskiego starałam się komentować na bieżąco kolejne decyzje translatorskie tłumacza ukraińskiego. Analiza ukraińskiego przekładu Pana Tadeusza, dokonanego przez Maksyma Rylskiego na początku XX wieku, miała na celu potwierdzenie tezy, mówiącej o tym, że jest to tłumaczenie kongenialne, czyli takie, które dorównuje oryginałowi. Mam nadzieję, że materiał, który przeanalizowałam w rozdziale praktycznym niniejszej pracy, a także liczne komentarze krytyków literackich, zawarte w rozdziale pierwszym tej pracy, stanowią niezbity dowód na to, że tłumaczenie Rylskiego jest tłumaczeniem kongenialnym.pl
dc.affiliationWydział Filologicznypl
dc.areaobszar nauk humanistycznychpl
dc.contributor.advisorKorniejenko, Agnieszka - 129135 pl
dc.contributor.authorŁysy, Karolinapl
dc.contributor.departmentbycodeUJK/WF6pl
dc.contributor.reviewerKorniejenko, Agnieszka - 129135 pl
dc.contributor.reviewerBaranivska, Oksana - 127220 pl
dc.date.accessioned2020-07-26T22:38:48Z
dc.date.available2020-07-26T22:38:48Z
dc.date.submitted2016-06-30pl
dc.fieldofstudyfilologia ukraińskapl
dc.identifier.apddiploma-105932-198926pl
dc.identifier.projectAPD / Opl
dc.identifier.urihttps://ruj.uj.edu.pl/xmlui/handle/item/212267
dc.languagepolpl
dc.subject.enSir Thaddeus master translation Maksym Rylsky Ukrainian translation Polish national epic Adam Mickiewiczpl
dc.subject.plPan Tadeusz tłumaczenie kongenialne Maksym Rylski tłumaczenie ukraińskie polska epopeja narodowa Adam Mickiewiczpl
dc.titleMAKSYMA RYLSKIEGO KONGENIALNE TŁUMACZENIE EPOPEI NARODOWEJ PAN TADEUSZ ADAMA MICKIEWICZA (W OPARCIU O ANALIZĘ WYBRANYCH FRAGMENTÓW)pl
dc.title.alternativeMAKSYM RYLSKY'S MASTER TRANSLATION OF POLISH NATIONAL EPIC SIR THADDEUS WRITTEN BY ADAM MICKIEWICZ (BASED ON THE ANALYSIS OF CHOSEN FRAGMENTS)pl
dc.typemasterpl
dspace.entity.typePublication
Affiliations

* The migration of download and view statistics prior to the date of April 8, 2024 is in progress.

Views
1
Views per month
Views per city
Tarnobrzeg
1

No access

No Thumbnail Available