Nie sposób wskazać „najlepszego systemu wyborczego”, bowiem o skuteczności formuły większościowej, bądź proporcjonalnej decyduje przede wszystkim unikalna praktyka w państwie, gdzie obowiązuje, choć należy pamiętać, że aspekty teoretyczne również mają w tym względzie olbrzymie znaczenie. Przed ważną polityczną decyzją o wyborze wyborczej formuły stanęli polscy politycy na początku lat 90. Problemem badawczym niniejszej pracy jest kwestia wprowadzenia do polskich ordynacji wyborczych do parlamentu na przestrzeni lat 1989-2015 jednomandatowych okręgów wyborczych. Jej hipotezą jest twierdzenie, że wprowadzenie jednomandatowych okręgów wyborczych jest skutecznym hasłem w kampanii wyborczej, który mobilizuje społeczeństwo do poparcia takiej formacji. Natomiast partie polityczne, które w trakcie kampanii wyborczej oraz publicznych deklaracjach proponowały ordynację większościową lub z elementami większościowymi, w trakcie sprawowania władzy rezygnowały z jej wprowadzenia w obawie przed negatywnymi skutkami politycznymi tej zmiany. Debata na ten temat miała różne oblicza i odbywała się w różnym natężeniu. Cezurą czasową dla niniejszej pracy są lata 1989-2015. Praca składa się z czterech rozdziałów – pierwszy opisuje aspekty teoretyczne samych wyborów oraz przedstawia najczęściej spotykany w literaturze podział na systemy większościowe, proporcjonalne oraz mieszane z uwzględnieniem dobrych i złych stron ich funkcjonowania; drugi rozdział opisuje w ujęciu historycznym debatę parlamentarną w latach 1989-1997, granicę końcową wyznacza początek obowiązywania Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, w której art. 96 ust. 2 zakłada ordynację proporcjonalną do Sejmu RP; trzeci rozdział traktuje o debacie parlamentarnej nad ordynacjami w kontekście formuły wyborczej w latach 1997-2011; czwarty w ujęciu historycznym, ale również z elementami analizy problemowej, odtwarza debatę pozaparlamentarną.

Presented dissertation is devoted to the public debate on the implementation single member constituencies to the Polish electoral system. The thesis assumes that the idea of single member constituencies is an effective slogan in the election campaign which mobilises public opinion to support the party that supports such constituencies. On the other hand political parties that during the election campaign or public announcements proposed the first-past-the-post system or its elements in the election system abandoned the idea of introducing it fearing its negative political consequences The debate of the topic had many aspects and was occasionally vigorous. The time span for the dissertation is 1989-2015.