Budżet obywatelski jako kluczowy element partycypacji społecznej mieszkańców miast stanowi uniwersalną wartość dla całego społeczeństwa, dając obywatelom możliwość współdecydowania o przeznaczeniu części środków z budżetu miasta oraz pozwala rozwinąć merytoryczny dialog między przedstawicielami władzy a lokalną społecznością.Głównym celem prezentowanej pracy jest analiza i ocena możliwości i problemów związanych z realizacją budżetu obywatelskiego w Krakowie i Tarnowie, oparta o interpretację regulaminów organizacyjnych, analizę komparatywną uwarunkowań społeczno-gospodarczych oraz wyniki przeprowadzonych badań ankietowych.Realizacja budżetu obywatelskiego w obu miastach spełnia fundamentalne założenia idei projektu, koncentrując się na świadomym uczestnictwie mieszkańców w procesie decyzyjnym wraz z intensyfikacją więzi społecznych. Kraków w ramach projektu zaprezentował bardzo rozbudowaną kampanie informującą i promującą budżet obywatelski, wykorzystując tym samym wiele środków przekazu oraz stosując atrakcyjne sposoby dotarcia do odbiorców. Ponadto miasto skupiło się na technicznych działaniach usprawniających każdy etap zorganizowanego przedsięwzięcia. Wysoki wskaźnik uczestnictwa mieszkańców Tarnowa w projekcie odzwierciedla pozytywne nastawienie lokalnej społeczności oraz wskazuje na aktywną chęć uczestniczenia w bieżącym współdecydowaniu o rozwoju miasta. Społeczność dostrzega w budżecie obywatelskim szansę na wyraźną poprawę jakości infrastruktury drogowej oraz pragnie w ramach instrumentu organizować wydarzenia kulturalne i sportowe. Badania wykazały, że implementacja budżetu obywatelskiego w obu ośrodkach miejskich stanowi wartościowy instrument, który zwiększa rolę mieszkańców w współkreowaniu uniwersalnej polityki miejskiej. Zarówno Kraków jak i Tarnów dostrzegają korzyści i potencjał tkwiący w budżecie obywatelskim, starając się systematycznie włączać lokalną społeczność w proces partycypacji i aktywnego uczestnictwa w projekcie.

Participatory budget as a key element of social participation of city dwellers is a universal value for the whole society, giving citizens the possibility of co-decision to allocate part of the funds from the city budget, and helps to develop a meaningful dialogue between government representatives and the local community.The main objective of this master thesis is to analyze and evaluate the implementation of the participatory budget Krakow and Tarnow based on the interpretation of the organizational regulations, the comparative analysis of socio-economic conditions and the results of survey research.Implementation of the participatory budget in both cities fulfills the fundamental assumptions of the idea of the project, focusing on informed participation of citizens in decision-making, along with the intensification of social ties.Krakow within the project presented a very extensive campaigns informing and promoting participatory budget, thereby taking advantage of many of the media and using attractive ways to reach consumers. Moreover, the city focused on technical improvement actions every step of the organized venture.The high rate of participation of inhabitants of Tarnow in the project reflects the positive attitude of the local community, and indicates an active desire to participate in the current codecision on the development of the city. Community sees in the participatory budget chance to a marked improvement in the quality of road infrastructure and wishes under the facility to organize cultural and sports events.Research showed that the implementation of the budget in both cities is a valuable tool, which increases the role of citizens in co create universal urban policy. Both Krakow and Tarnow see the benefits and potential of the participatory budget, trying to systematically incorporate the local community in the process of participation and active participation in the project.