Wstęp: Coraz szybsze tempo życia, przestępczość, rozwój motoryzacji, lekkomyślność i nieuwaga ludzi to niektóre z przyczyn wypadków, których następstwem są groźne dla życia, często śmiertelne urazy. Obrażenia wywołane urazem klatki piersiowej są przyczyną wielu zgonów wśród osób młodych, poniżej 40 roku życia. Szczególnie groźnymi następstwami urazów klatki piersiowej są zaburzenia oddychania i krążenia. Życie i zdrowie pacjenta urazowego, zależą od szybkiej pomocy zespołu medycznego na miejscu wypadku, wyeliminowaniu zaburzeń bezpośrednio zagrażających życiu, oceny obrażeń, stabilizacji stanu pacjenta, ustalenia priorytetów i planu działania.Cel: Celem pracy było opracowanie modelu opieki pielęgniarskiej nad pacjentem z urazem klatki piersiowej, w oparciu o teorię Dorothy Orem. Materiały i metody: Pracę napisano na podstawie analizy aktualnego piśmiennictwa naukowego: artykułów medycznych, podręczników akademickich.Wyniki i wnioski: Obrażenia klatki piersiowej stanowią bezpośrednie zagrożenie zdrowia i życia pacjenta. Najczęściej są następstwem wypadków komunikacyjnych, upadków z wysokości czy przygniecenia przez ciężkie przedmioty. Uszkodzeniu ulegają wówczas życiowo ważne narządy. Opracowany w niniejszej pracy model opieki wg teorii Dorothy Orem, opiera się na systemie w pełni i częściowo kompensacyjnym. Najistotniejsze diagnozy przedstawione w modelu obejmują ryzyko wystąpienia zaburzeń ze strony układu oddechowego i krążenia. Zaburzenia wentylacji, wstrząs kardiogenny, wstrząs hipowolemiczny bezpośrednio zagrażają życiu pacjenta. Kompleksowa opieka, obserwacja parametrów życiowych, udział w diagnostyce, farmakoterapii, znajomość objawów klinicznych świadczących o poważnych zaburzeniach są kluczowe w pracy pielęgniarki dla zapewnienia bezpieczeństwa i wczesnego wykrycia powikłań ze strony życiowo ważnych narządów. W opracowanym modelu sformułowano 16 diagnoz pielęgniarskich.

Introduction: The growing pace of life, criminal activity, development of automotive industry, recklessness and inattention of people are just some of the factors causing the acidents that often result in life-threatening of deadly trauma. Injuries caused by the chest trauma are the cause of many deaths among a number of young people below 40 years old. The most dangerous consequences of the chest trauma are the troubles with breathing and circulation. Life and health of the trauma patient depend on the fast help from the medical team on the scene of accident, elimination of the life-threatening factors, evaluation of the injuries, stabilization of his condition, establishing priorities and the plan of action.Aim: The aim of this dissertation was description of the chest injuries caused by trauma and creating the nursery care model, based on Dorothy Orem's theory.Metodology: The dissertation was based on the current scientific literatre: medical articles, university textbooks.Conclusions: The chest trauma is the direct threat to life and health of a patient. Most frequently they are caused by the accidents, fallings from the hight or crushing by heavy objects. In consequence, the major organs get injured. The nursery model described in this dissertation is based on the partially and fully compensation system. The most important diagnoses presented in this dissertation cover the risks of disorders of repsiratory and circulatory system. Ventilation disorders, cardiogenic shock, hipovoleic shock are an immediate threat to patient's life. Comprehansive care, observation of vital signs, participation in diagnosis, pharmacotherapy, knowledge of the clinical signs that indicate serious disorders are fundamental for the safety and early discovery of complications of the crucial vital organs. In the developed model was formulated 16 nursing diagnoses.