Wstęp: Liczba ciężarnych i rodzących zakażonych wirusem HIV ciągle wzrasta. Niesie to za sobą ryzyko transmisji wertykalnej i zakażenia noworodka. Dzięki rozwojowi wiedzy na temat zakażenia zmienia się standard postępowania z osobami zakażonymi. Mimo, iż nie jest możliwe całkowite wyleczenie osoby chorej, to istnieje duża szansa na urodzenie zdrowego dziecka przez matkę HIV- dodatnią. Ważnym zadaniem jest podjęcie profesjonalnej opieki nad pacjentką, wdrożenie właściwej terapii, wzbudzenie motywacji do udziału w leczeniu i współpraca z zespołem terapeutycznym. Cel pracy: Celem pracy było opracowanie modelu opieki nad ciężarną i rodzącą zakażoną wirusem HIV.Materiał i metody: Praca zastała napisana w oparciu o analizę literatury medycznej oraz własne doświadczenie zdobyte podczas praktyk zawodowych na oddziale patologii ciąży oraz bloku porodowym. W przedstawionym modelu uwzględniono diagnozy pielęgniarsko-położnicze, cel podejmowanych działań, plan interwencji oraz ocenę rezultatów z wykorzystaniem systemu opieki wg Dorothy Orem. Wyniki: Do głównych diagnoz pielęgniarsko-położniczych należą: ryzyko transmisji wertykalnej, zaburzeń akcji serca płodu, możliwość wystąpienia zaburzeń elementów morfotycznych krwi, nieprawidłowych stężeń glukozy we krwi, cukrzycy ciężarnych, oraz ryzyko nacięcia lub pęknięcia krocza pacjentki podczas porodu. W postępowaniu ważna jest edukacja matki dotycząca braku możliwości karmienia piersią noworodka oraz motywacja pacjentki do stosowania terapii antyretrowirusowej celem ograniczenia ryzyka transmisji wertykalnej wirusa HIV. Wnioski: Opracowanie modelu opieki nad ciężarną i rodzącą zakażoną wirusem HIV pozwoli na podjęcie profesjonalnych, usystematyzowanych interwencji, zapewni bezpieczeństwo podczas porodu oraz zmniejszy ryzyko powikłań.

Introduction: The number of pregnant and giving birth infected by HIV increases constantly. It carries the risk of vertical transmission and infection to newborn. Nowadays standards with dealing with infected people are changing due to knowledge development. Although there is no 100% cure for the disease itself, there is a big chance of having a healthy baby by the HIV-positive mother. That is why professional care, proper therapy implementation, rising patient’s motivation in treatment as well as cooperation with the whole therapeutic team are so important.Purpose of the work: The aim of the work was to develop a model of support and care for a pregnant and giving birth infected with HIV.Material and methods: This work is based on medical literature analysis and my own experience gained during professional practice in the pathology of pregnancy and maternity ward. Elaborated model includes diagnosis of nursing - midwifery, purposes of undertaken activities, interventions plan and results evaluation using Dorothy Orem’s system care. Results: The main nursing - midwifery diagnosis include: a risk of vertical transmission, a fetal heart rate disorders, a possibility of abnormal blood elements, abnormal blood glucose level, a gestation diabetes, an and a risk of perineal tear during childbirth. Mother’s education on why it is not safe to breastfeed the baby and motivating her to the use of antiretroviral therapy to reduce the risk of vertical transmission of HIV are also very important during the process.Conclusions: Developing the model of care for pregnant and giving birth infected with HIV will allow to undertake a professional, structured intervention, to ensure safety during childbirth, and to reduce the risk of complications.