Including local communities in the management of protected areas on the example of Natura 2000 area Dolinki Jurajskie

Partycypacyjne zarządzanie obszarami chronionymi Natura 2000, opierające się na współpracy różnych grup interesariuszy, z udziałem społeczności lokalnych, jest w Polsce podejściem nowym i nie jest jeszcze stosowane na szeroką skalę. Liczne udane przykłady wdrażania takiego modelu zarządzania, w oparciu o opinie, preferencje interesariuszy danego terenu chronionego dowodzą, że taka forma ochrony jest najbardziej skuteczna i przynosi najlepsze rezultaty. Niniejsza praca miała na celu określenie potrzeb, preferencji, konfliktów oraz potencjału partycypacji różnych grup interesariuszy obszaru Natura 2000 - Dolinki Jurajskie PLH120005 do uczestnictwa lokalnej społeczności w tworzeniu PZO, w planowaniu i realizacji działań ochroniarskich oraz w zarządzaniu tym terenem. Analizowano również sieć połączeń pomiędzy instytucjami zarządzającymi, wizję Dolinek wśród różnych grup interesariuszy, a także ich współpracę. Badania miały charakter jakościowy, z użyciem analizy SWOT, analizy powiązań SWOT oraz techniki wywiadu. Obejmowały w sumie 16 respondentów, z którymi przeprowadzono wywiady od kwietnia do lipca 2015 roku. Analiza SWOT oraz analiza powiązań SWOT pokazały, że obszar Dolinek ma duży potencjał np. jeśli chodzi o turystykę, wspinaczkę, rekreację i warto tak zarządzać tym obszarem, aby móc wykorzystać wszystkie jego mocne strony. Respondenci wskazali liczne walory oraz korzyści czerpane z Dolinek oraz mówili o potrzebie koordynacji zarządzania, współpracy interesariuszy między sobą oraz wypracowania wspólnej wizji Dolinek. Wyniki niniejszych badań mogą zawierać zalecenia dla instytucji zajmujących się zarządzaniem przyrodą zarówno na terenie badawczym jak też na innych obszarach Natura 2000 w Polsce.

Participative model of managing protected areas of Natura 2000, which is based on the cooperation of different stakeholders and local societies, is a relatively new and not yet widely applied approach in Poland. However, it has been shown that making environmental decisons based on opinions and preferences of the local stakeholders of a given protected area is the most effective model of environmental management. The aim of the thesis was to determine: needs, preferences and conflicts, as well as participative potential of various groups of stakeholders of Natura 2000 territory - Dolinki Jurajskie PLH120005 in creating plan of protection tasks, planning and realization of protection actions and in managing this territory. Network between governing institutions, different perspectives of the stakeholders and their cooperation were analyzed. The methods used in this study were qualitative: SWOT analysis, SWOT connection analysis and interviews. 16 respondents were interviewed from April until July 2015. The SWOT analysis and SWOT connection analysis showed that the Dolinki Jurajskie territory has a vast potential in terms of tourism, rock climbing and recreational activities and it is crucial to take advantage of all of its opportunities in governance of this area. The respondents pointed out numerous values and benefits of the Dolinki area and spoke of the need to coordinate the process of governance and cooperation of different stakeholders in creating a common vision of future development of Dolinki Jurajskie. The results of this study may include recommendations for institutions dealing with nature protection on the investigated area, as well as on other Natura 2000 areas in Poland.