Polityka Zygmunta III względem Prus Książęcych w opinii polskiej szlachty

licenciate
dc.abstract.enThis work is discussing the history of Duchy of Prussia between XVI and XVII century. Treaty of Cracow in 1525 marked the downfall of Teutonic Order in Prussia and rise of protestant Duchy. It's first duke was Albert Hohenzollern, but 3 of his brothers and their masculine descendants were allowed to inherit after his death. Albert had one son, Albert Frederick who turned out to be mentally ill. Thus arose the question who should rule in his place. Georg Frederick, magrave of Ansbach convinced king of Poland Stephen Batory that he was the most adequate for this role. His reign lasted until 1603. When Sigmund III Vasa ascended to the throne of Commonwealth he had to deal with claims of elector Joachim Frederick who wanted to take guardianship after Georg Frederick. Effort of the latter began on the sejm of 1600 to be continued in 1601,1603 and 1605. Polish nobility was rejecting his claims and demanded terms which he could not accept. However a deal took place between him and the king Sigmund III in 1605. Elector paid 600.000 thalers to receive guardship. Polish nobility was outraged on the sejm of 1606 and demanded the deal to be canceled. More criticism of royal action took place during Zebrzydowski's rokosz in 1606. Its members starkly attacked monarch who according to them sold the province and betrayed Polish raison d'etat. Nonetheless their views were deafeted with their military failure. Elector John Sigmund tried to convince Polish nobility to be granted guardship on the sejm of 1609, but a adamant stance of Prussian nobility prevented it. Later on a deal took place in 1609 in which Sigmund III granted guardship to Hohenzollern. Prussian case found it's conclussion on the sejm of 1611 which granted succesion in Duchy of Prussia to elector John Sigmund and his three brothers with their masculine descendants.pl
dc.abstract.plMoja praca porusza temat Prus Książęcych na przełomie XVI i XVII wieku. Przed omówieniem działań Zygmunta III przedstawia się zarys historyczny od traktatu krakowskiego w 1525 roku, który zakończył panowanie Zakonu Krzyżackiego w Prusach. Powstało wtedy Księstwo Pruskie, którego władcą został Albrecht Hohenzollern, a do sukcesji dopuszczeni zostali także jego trzej bracia wraz z męskim potomstwem. Jednak jego syn Albrecht Fryderyk okazał się być psychicznie chory, co zrodziło konieczność kurateli nad nim. Stefan Batory marnując świetną okazję umocnienia polskich wpływów w Prusach nadał ją w 1577 roku Jerzemu Fryderykowi, który rządził tam aż do 1603 roku. A zatem gdy tron Rzeczpospolitej objął Zygmunt III Waza, zastał Prusy pod władaniem margrabiego Ansbachu, który nie posiadał potomstwa. Do kurateli nad nim i sukcesji w lennie zgłosili się zatem Hohenzollernowi brandenburscy. Elektor Joachim Fryderyk zabiegał o nadanie mu opieki na sejmach w 1600, 1601, 1603 oraz 1605 roku. Jego zabiegi były bezskuteczne wobec sprzeciwu szlachty oraz stawianych przez nią wymagań. Udało mu się uzyskać kuratelę w 1605 roku w bezpośrednich rokowaniach z królem za sumę 600 tys. talarów. Spotkało się to z gorącym potępieniem szlachty, która nie godziła się na takie sprzedanie Prusy bez jej zgody. Jej oburzenie widać było na sejmie w 1606, a także w czasie rokoszu już po nim. Liczne pisma zarzucają królowi zaprzedanie polskiego interesu oraz oskarżały go o tendencje do absolutum dominium. Rokosz został jednak pokonany, a wraz z nim poglądy jego zwolenników. Tym samym sejm w 1609 roku ponownie rozparzył sprawę kolejnego elektora Jana Zygmunta. Sprzeciw pruskiej szlachty, który wzmocnił opozycyjne nastroje w jej polskich odpowiednikach uniemożliwił jednak nadanie mu opieki oraz sukcesji w lennie. Król jednak jak przed czterema laty doprowadził do umowy poza forum sejmowym. Zwieńczenie sprawa pruska znalazła w 1611 roku, gdy to został wraz z trzema braćmi dopuszczony dziedzicznie wraz z męskimi potomkami.pl
dc.affiliationWydział Historycznypl
dc.areaobszar nauk humanistycznychpl
dc.contributor.advisorStolicki, Jarosław - 132114 pl
dc.contributor.authorKomsta, Miroszpl
dc.contributor.departmentbycodeUJK/WH3pl
dc.contributor.reviewerStolicki, Jarosław - 132114 pl
dc.contributor.reviewerFerenc, Marek - 127891 pl
dc.date.accessioned2020-07-26T15:47:12Z
dc.date.available2020-07-26T15:47:12Z
dc.date.submitted2015-07-06pl
dc.fieldofstudyhistoriapl
dc.identifier.apddiploma-98802-158742pl
dc.identifier.projectAPD / Opl
dc.identifier.urihttps://ruj.uj.edu.pl/xmlui/handle/item/206096
dc.languagepolpl
dc.subject.enDuchy of Prussia, Sigmund III Vasa, Polish nobility, Georg Frederick, Joachim Frederick, Zebrzydowski's rokoszpl
dc.subject.plPrusy Książęce, Zygmunt III Waza, polska szlachta, Jerzy Fryderyk, Joachim Fryderyk, rokosz Zebrzydowskiego.pl
dc.titlePolityka Zygmunta III względem Prus Książęcych w opinii polskiej szlachtypl
dc.title.alternativePolitics of Sigmund III regarding Duchy of Prussia in opinion of Polish nobility.pl
dc.typelicenciatepl
dspace.entity.typePublication
dc.abstract.enpl
This work is discussing the history of Duchy of Prussia between XVI and XVII century. Treaty of Cracow in 1525 marked the downfall of Teutonic Order in Prussia and rise of protestant Duchy. It's first duke was Albert Hohenzollern, but 3 of his brothers and their masculine descendants were allowed to inherit after his death. Albert had one son, Albert Frederick who turned out to be mentally ill. Thus arose the question who should rule in his place. Georg Frederick, magrave of Ansbach convinced king of Poland Stephen Batory that he was the most adequate for this role. His reign lasted until 1603. When Sigmund III Vasa ascended to the throne of Commonwealth he had to deal with claims of elector Joachim Frederick who wanted to take guardianship after Georg Frederick. Effort of the latter began on the sejm of 1600 to be continued in 1601,1603 and 1605. Polish nobility was rejecting his claims and demanded terms which he could not accept. However a deal took place between him and the king Sigmund III in 1605. Elector paid 600.000 thalers to receive guardship. Polish nobility was outraged on the sejm of 1606 and demanded the deal to be canceled. More criticism of royal action took place during Zebrzydowski's rokosz in 1606. Its members starkly attacked monarch who according to them sold the province and betrayed Polish raison d'etat. Nonetheless their views were deafeted with their military failure. Elector John Sigmund tried to convince Polish nobility to be granted guardship on the sejm of 1609, but a adamant stance of Prussian nobility prevented it. Later on a deal took place in 1609 in which Sigmund III granted guardship to Hohenzollern. Prussian case found it's conclussion on the sejm of 1611 which granted succesion in Duchy of Prussia to elector John Sigmund and his three brothers with their masculine descendants.
dc.abstract.plpl
Moja praca porusza temat Prus Książęcych na przełomie XVI i XVII wieku. Przed omówieniem działań Zygmunta III przedstawia się zarys historyczny od traktatu krakowskiego w 1525 roku, który zakończył panowanie Zakonu Krzyżackiego w Prusach. Powstało wtedy Księstwo Pruskie, którego władcą został Albrecht Hohenzollern, a do sukcesji dopuszczeni zostali także jego trzej bracia wraz z męskim potomstwem. Jednak jego syn Albrecht Fryderyk okazał się być psychicznie chory, co zrodziło konieczność kurateli nad nim. Stefan Batory marnując świetną okazję umocnienia polskich wpływów w Prusach nadał ją w 1577 roku Jerzemu Fryderykowi, który rządził tam aż do 1603 roku. A zatem gdy tron Rzeczpospolitej objął Zygmunt III Waza, zastał Prusy pod władaniem margrabiego Ansbachu, który nie posiadał potomstwa. Do kurateli nad nim i sukcesji w lennie zgłosili się zatem Hohenzollernowi brandenburscy. Elektor Joachim Fryderyk zabiegał o nadanie mu opieki na sejmach w 1600, 1601, 1603 oraz 1605 roku. Jego zabiegi były bezskuteczne wobec sprzeciwu szlachty oraz stawianych przez nią wymagań. Udało mu się uzyskać kuratelę w 1605 roku w bezpośrednich rokowaniach z królem za sumę 600 tys. talarów. Spotkało się to z gorącym potępieniem szlachty, która nie godziła się na takie sprzedanie Prusy bez jej zgody. Jej oburzenie widać było na sejmie w 1606, a także w czasie rokoszu już po nim. Liczne pisma zarzucają królowi zaprzedanie polskiego interesu oraz oskarżały go o tendencje do absolutum dominium. Rokosz został jednak pokonany, a wraz z nim poglądy jego zwolenników. Tym samym sejm w 1609 roku ponownie rozparzył sprawę kolejnego elektora Jana Zygmunta. Sprzeciw pruskiej szlachty, który wzmocnił opozycyjne nastroje w jej polskich odpowiednikach uniemożliwił jednak nadanie mu opieki oraz sukcesji w lennie. Król jednak jak przed czterema laty doprowadził do umowy poza forum sejmowym. Zwieńczenie sprawa pruska znalazła w 1611 roku, gdy to został wraz z trzema braćmi dopuszczony dziedzicznie wraz z męskimi potomkami.
dc.affiliationpl
Wydział Historyczny
dc.areapl
obszar nauk humanistycznych
dc.contributor.advisorpl
Stolicki, Jarosław - 132114
dc.contributor.authorpl
Komsta, Mirosz
dc.contributor.departmentbycodepl
UJK/WH3
dc.contributor.reviewerpl
Stolicki, Jarosław - 132114
dc.contributor.reviewerpl
Ferenc, Marek - 127891
dc.date.accessioned
2020-07-26T15:47:12Z
dc.date.available
2020-07-26T15:47:12Z
dc.date.submittedpl
2015-07-06
dc.fieldofstudypl
historia
dc.identifier.apdpl
diploma-98802-158742
dc.identifier.projectpl
APD / O
dc.identifier.uri
https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/handle/item/206096
dc.languagepl
pol
dc.subject.enpl
Duchy of Prussia, Sigmund III Vasa, Polish nobility, Georg Frederick, Joachim Frederick, Zebrzydowski's rokosz
dc.subject.plpl
Prusy Książęce, Zygmunt III Waza, polska szlachta, Jerzy Fryderyk, Joachim Fryderyk, rokosz Zebrzydowskiego.
dc.titlepl
Polityka Zygmunta III względem Prus Książęcych w opinii polskiej szlachty
dc.title.alternativepl
Politics of Sigmund III regarding Duchy of Prussia in opinion of Polish nobility.
dc.typepl
licenciate
dspace.entity.type
Publication
Affiliations

* The migration of download and view statistics prior to the date of April 8, 2024 is in progress.

Views
150
Views per month
Views per city
Warsaw
29
Poznan
14
Wroclaw
8
Gdansk
7
Pruszków
6
Katowice
4
Torun
4
Krakow
3
Lewin Brzeski
3
Lodz
3

No access

No Thumbnail Available