W pracy zajmuję się problematyką związaną z takimi pojęciami jak aktoromania i gwiazdorstwo w Warszawskich Teatrach Rządowych XIX wieku. Wstęp pracy oparty jest na artykule Jerzego Gota "Gwiazdorstwo i aktoromania w teatrze polskim XiX wieku" i przedstawia podstawowe wady czołowych aktorów. W dalszych rozdziałach pracy przybliżam sylwetki czworga głównych artystów warszawskich XIX wieku, mianowicie: Alojzego Żółkowskiego, Wiktoryny Bakałowiczowej, Romany Popiel i Jana Tatarkiewicza. Pierwszy z wymienionych artystów był nazywany najlepszym komikiem scen europejskich. Obok Heleny Modrzejewskiej, wymieniany najważniejszym aktorem tamtych czasów, podporą instytucji. Aktorki o których piszę, były czołowymi odtwórczyniami ról "naiwnych". W ostatnim rozdziale przybliżam sylwetkę Jana Tatarkiewicza - aktora i reżysera w jednej osobie, którego głównym emploi były role kochanków. Oprócz wykazu najbardziej cenionych ról wymienionych artystów, przedstawiam także role, które krytyce uważali za nieudane, co więcej ukazuję ich życie zarówno od strony publicznej jak i prywatnej. W zakończeniu pracy poruszam problem, nad którym zastanawiają się rzesze teatrologów, czy wybitne jednostki mogą stworzyć jednolitą trupę teatralną, w której interes sztuki przeważa nad prywatnym interesem artysty.

In my dissertation I want to present facts about Polish theatre in XIX century. First and foremost I write about two main problems that's mean aktoromania i gwiazdorstwo. In my first unit I write about two main actresses Wiktoryna Bakałowiczowa and Romana Popiel which played the part of a naive. In my second chapter I present figure of Alojzy Żółkowski who was humourist - the best in European theaters. And finally I write about Jan Tatarkiewicz who was an actor and director in one person. In conclusion I wonder if strong personality can create a good team.