WSTEP I CEL PRACYZerwanie więzadła krzyżowego przedniego (ACL) jest jednym z najczęstszych uszkodzeń stawu kolanowego, doświadczanym zarówno przez zawodowych sportowców, jak również przez osoby amatorsko uprawiające sport. Dysfunkcja ACL zaburza nie tylko bierną stabilizację stawu kolanowego, lecz także wydaje się zmieniać czucie proprioceptywne oraz wzorzec chodu chorego. Zabieg rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego choć przywraca jego funkcję anatomiczną, nie odtwarza jednak funkcji sensorycznej więzadła. Istotne jest zatem u pacjentów po rekonstrukcji ACL wdrożenie postępowania fizjoterapeutycznego, którego ważnym elementem wydaje się być przywrócenie prawidłowej propriocepcji w obrębie stawu poprzez wdrożenie ćwiczeń sensomotorycznych.Celem pracy była ocena równowagi dynamicznej, propriocepcji oraz chodu pacjentów po zabiegu rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego poddanych dwóm różnym formom fizjoterapeutycznego postępowania.MATERIAŁ I METODYBadaniem objęto 25 pacjentów po zabiegu artroskopowej rekonstrukcji ACL (średnia wieku: 32,96 ± 7,87) oraz 31 zdrowych osób (średnia wieku: 23,44 ± 1,05). Pacjenci zostali poddani badaniom 2 tygodnie po zabiegu rekonstrukcji oraz po zakończeniu 3-miesięcznej terapii zawierającej ćwiczenia sensomotoryczne. Do oceny parametrów chodu został przeprowadzony 6-minutowy test na bieżni Biodex Gait Trainer 2 (Technomex, Gliwice, Polska). Na platformie balansowej Libra (EasyTech, Italy) przeprowadzono badanie równowagi dynamicznej i propriocepcji. Wszystkie pomiary zostały wykonane zarówno w warunkach fizjologicznych, jak i z wyłączeniem zmysłu wzroku.WYNIKIWykazano istotne wyższe wyniki globalnej oceny testu prowadzenia punktu na linii prostej wykonanego kończyną chorą z wykluczeniem zmysłu wzroku na platformie balansowej (poziom 1 i 5) w grupie badanej niż w grupie kontrolnej zarówno przed, jak i po zakończeniu terapii (p<0,05). Po terapii zaobserwowano istotnie niższe wyniki globalnej oceny testu prowadzenia punktu po linii krzywej wykonanego kończyną chorą z zamkniętymi oczami na wszystkich poziomach trudności w porównaniu z wynikami uzyskanymi przed rozpoczęciem fizjoterapii (p<0,05). Nie wykazano natomiast różnic w globalnej ocenie testu prowadzenia punktu zarówno na linii prostej, jak i krzywej wykonanego z wyłączeniem zmysłu wzroku na platformie balansowej na wszystkich poziomach pomiędzy kończyną zdrową i chorą po zakończeniu terapii (p>0,05).Zarówno przed, jak i po terapii u chorych wykazano niższą ocenę średniego cyklu chodu podczas testu na bieżni w warunkach fizjologicznych i z wyłączeniem zmysłu wzroku w porównaniu z grupą kontrolną. Niższa była także średnia długość kroku i czas obciążania kończyny chorej podczas chodu na bieżni z wyłączeniem zmysłu wzroku w grupie chorych w porównaniu do kontrolnej po terapii (p<0,05).Nie wykazano różnic (p>0,05) zarówno pomiędzy wynikami testów przeprowadzonych na platformie oraz wszystkimi ocenianymi parametrami chodu u pacjentów poddanych odmiennym formom fizjoterapeutycznego usprawniania.WNIOSKIU pacjentów z zastarzałym uszkodzeniem ACL zaburzenie chodu i propriocepcji występuje zarówno w drugim, jak i dwunastym tygodniu po zabiegu rekonstrukcji więzadła. Program fizjoterapeutyczny zawierający ćwiczenia sensomotoryczne wpływa na poprawę propriocepcji w obrębie kończyn dolnych. Włączenie do programu fizjoterapeutycznego ćwiczeń na platformie balansowej nie skutkuje szybszą poprawą propriocepcji oraz chodu u pacjentów trzy miesiące po rekonstrukcji ACL.

INDTRODUCTION AND AIMTearing of the anterior cruciate ligament is the the most common injury with regard to the knee joint, occurring in both athletes and amateurs. Injury to the anterior cruciate ligament leads to defects in passive joint stability, disruption of proprioceptive function and changes gait pattern and its indicators. Surgical reconstruction of ligament is recommended as the treatment of choice, which aims to restore the anatomical feature, but does not restore its sensory function. An important part in patients after the surgical treatment of ACL injury is physiotherapy proceeding, which should be based on rebuilding proper proprioception of the joint trough the implementation of sensorimotor exercises.The aim of the study was to assess dynamic balance, proprioception and gait disorders using a balance platform Libra and treadmill Biodex Gait Trainer 2 in patients after anterior cruciate ligament reconstruction underwent two different forms of physiotherapy proceedings.MATERIAL AND METHODSThe study included 25 patients after arthroscopic ACL reconstruction (mean age 32.96 ± 7.87) and 31 healthy people (mean age 23.44 ± 1.05). Patients were examined 2 weeks after the reconstruction and after 3 months treatment containing sensorimotor exercises.To evaluate the gait parameters, a 6-minute walk test on the treadmill Biodex Gait Trainer 2 (Technomex, Gliwice, Poland) was performed. The dynamic balance and proprioception test was conducted on the balance platform Libra (EasyTech, Italy). All measurements were made both in physiological conditions and with the exception of the sense of sight.RESULTSSignificant higher results (p <0.05) were observed in the global assessment of leading a point on the straight line test, performed by the reconstructed limb with the exception of the sense of sight on the balance platform (level 1 and 5) in the group of patients than control group both before and after treatment.After treatment a significantly lower results (p<0.05) were observed in the global assessment of leading a point on the triangular line test, performed by the reconstructed limb with the exception of the sense of sight with the exception of the sense of sight at all levels of difficulty compared with the results obtained before the therapy.There were no differences in the global assessment of leading a point both on the straight and triangular line test with the exception of the sense of sight on the balance platform at all levels between healthy and reconstructed limb after therapy (p>0.05).Both before and after therapy, in patients has been shown lower evaluation of average step cycle during the test on the treadmill under physiological conditions and excluding sense of sight compared to the control group. Lower were also the average step length and loading time of the reconstructed limb during the test on the treadmill excluding sense of sight in subjects compared to healthy people after therapy (p<0,05).No differences (p>0.05) were demonstrated both between the results of the tests on the balance platform and to all evaluated parameters during the test on the treadmill between the subjects using different forms of physiotherapy programs.CONCLUSIONSPoprioception and gait disorders occur in patients with chronic ALC injury both in the second and twelfth week after the reconstruction procedure. Physiotherapy program, which contains sensorimotor exercises improves proprioception of the lower limbs. The inclusion of exercises on the balance platform to the physiotherapy procedure does not result in the faster improvement in proprioception and gait in patients three months after the reconstruction.