"Activities of Polish and British intelligence and counterintelligence during the years 1918-1939. Work chosen women, their merits and fate on termination of service."

Celem pracy jest przedstawienie organizacji, kierunków działania oraz roli służb specjalnych w okresie II Rzeczypospolitej oraz w tym samym czasie w Wielkiej Brytanii. Istotnym jest krótkie przedstawienie, czym jest wywiad, jaki jest kształt organizacyjny instytucji realizujących działania wywiadowcze, metody i środki, których takowe instytucje używają, a także sama ich efektywność. Następnie przedstawienie funkcjonowania wywiadu polskiego i brytyjskiego, a dopiero na tej podstawie opis działalności wybranych kobiet trudniących się w zawodzie szpiega. Jest to aspekt o tyle istotny, gdyż przy ocenie funkcjonowania, działalności, efektywności danego pracownika wywiadu należy wziąć pod uwagę wiele okoliczności, w tym warunki w jakich służba wywiadowcza miała miejsce. Inny sposób organizacji komórek wywiadowczych, dyscyplina, dowództwo, rodzaje i zakres zadań szpiegowskich. Dopiero wówczas możliwy będzie kolejny element konkluzji i wniosków dotyczący adekwatnej, bądź nie, rekompensaty za lata spędzone w służbie wobec kraju. W rozdziale pierwszym zawarte są pojęcia wywiadu, kontrwywiadu, służb wywiadowczych. Jako, że są to pojęcia szerokie, to też wymagają one usystematyzowania. Rozdziały kolejne mają przyczynić się w zakresie zdobycia szerszej wiedzy w związku z tą skomplikowaną materią jaką jest wywiad, a ostatnie uszczegóławiają z konkretnymi postaciami.

The main aim of this thesis is to show structures, directions of actions, and role of intelligence agencies during the Second Polish Republic and in the United Kingdom from 1918 to 1939. An essential is short induction to a topic of what intelligence agency is, what is the shape of the organizational chart of institutions carrying out intelligence operations, introduction of methods and measures those agencies used, and their effectives when it comes to their outcome. Additionally it is necessary to show how Polish and British intelligence agencies worked during the described period, and only then on this basis it is possible to describe activities of selected female spies. This part of the thesis is utmost important simply because when evaluating their actions and effectiveness it is necessary to take into consideration various circumstances those spies had to overcome such as different organizations of intelligence cells, discipline, command, or types and range of tasks they were given. Only after introducing these topics it is possible to reach conclusions about adequate (or not) compensation for their years of work for their countries /homelands. The first chapter is composed of definitions of intelligence and counterintelligence agencies. Because those notions are broad, they require structuring. Next chapter broaden the knowledge of the reader with the topic of the intelligence agencies. Last chapters introduce specific cases of women who worked in Polish and British intelligence and counterintelligence agencies.