Wpływ kontynentu amerykańskiego na kulturę europejskiej myśli utopijnej i analiza bohatera literackiego, który za oceanem idealizuję swoje ojczyste Niemcy, są motywem przewodnim pracy. Podróż, równoznaczna z opuszczeniem kraju ojczystego okazuje się złotym środkiem poszukujących utopii. W powieści Ferdynanda Kürnbergera „Der Amerikamüde” (pl. Zmęczony Ameryką) wędrówka po Ameryce Północnej staje się empirycznym środkiem deziluzji i rozwija u głównego bohatera swoiście utopijny sposób postrzegania własnego kraju pochodzenia. Główny bohater powieści, pełen utopijnych wyobrażeń arystokrata i poeta Dr Moorfeld udaje się do Ameryki w ramach podróży badawczej, by jednocześnie uciec od rewolucyjnej Europy XIX wieku. Masowa emigracja Niemców do Ameryki Północnej w latach od 1816 do 1890 tworzy istotne tło historyczne fabuły. Drastycznie wzrasta zwątpienie w siłę „starego” świata, dając początek mitu o Ameryce. Praca składa się z pięciu rozdziałów. W pierwszym rozważone zostaje pojęcie ojczyzny. Z jednej strony dowiedziony zostaje wpływ uczucia przynależności na indywidualny obraz utopii, z drugiej rola ojczyzny w powieści Kürnbergera. Następnie rozważaniom poddane zostaje znaczenie trzech wyimaginowanych miejsc takich jak ogród Eden, Eldorado i wyspa Utopia. Z racji literackiej inspiracji Kürnbergera, jaką był niemiecki pisarz Nikolaus Lenau, tematem trzeciego i czwartego rozdziału pracy są epoka realizmu i postać Lenau’a. Ostatni rozdział poświęcony jest istotnemu w powieści motywowi podróży. Postać poety Moorfelda przeżywa zaskakujący proces, podczas którego z jednej strony ma miejsce duże rozczarowanie Ameryką, z drugiej jednak kraj ojczyźniany zostaje wyidealizowany. Niemcy zyskują obraz kolebki myślicieli i odkrywców, o których mistycyzmie głoszą mieszkańcy nowojorskiej dzielnicy Kleindeutschland (pl. Małe Niemcy). Niemcy jako ojczyzna głównego bohatera stają się w odbiciu amerykańskiej dystopii krajem osobistej utopii. Moorfeld, z jednej strony poeta, z drugiej podróżnik poszukuje miejsca idealnego.

The influence of North America on the culture of utopian thought of the Europeans and the following analysis of the main character form the central theme of the thesis. A journey, which means leaving the home country turns out as a golden mean of utopia-seekers. In Ferdinand Kürnberger´s novel "Der Amerikamüde" (1855) the journey becomes an empirical disillusion means, discovered by the protagonist as a nearly utopian way of looking at his own home country. Full of the utopian wishful thinking begins the aristocrat and poet Dr. Moorfeld his research trip overseas to escape from the revolutionary Europe in 19th century. The mass emigration of Germans to North America from 1816 till 1890 constitutes the relevant historical background. The doubts about the power of the Old World drastically mount up in favour of the American myth. The dissertation consists of five chapters. At the beginning there is an essay about the definition of home. The major role of the home in "Der Amerikamüde" is the feeling of belonging to a society. The following chapter is about the importance of three imaginary places such as the Garden of Eden, Eldorado and Utopia island. Kürnberger´s novel belongs to the literary realism and is based on the German author Nikolaus Lenau, which is discussed in the third and fourth chapters. The final chapter discusses the relevant motif of travelling. The Poet Moorfeld experienced an astonishing process, while on the one hand a large American disappointment appears, on the other hand his country is idealized. Germany is celebrated as the home of thinkers and explorers, his mysticism is mediated by the inhabitants of the Little Germany in New York. Germany as his own homeland is sort of a mirror of American dystopia and lets his home country be his own utopia. Moorfeld as a tourist is constantly looking for the ideal place to live.

Der Einfluss des amerikanischen Kontinents auf die Kultur des utopischen Denkens der Europäer und die folgende Analyse des literarischen Individuums wo das Verhältnis der Heimat zu deren Verherrlichung in der Fremde zur Sprache kommt, bilden den roten Faden der Arbeit. Die Reise, sprich das Verlassen des Heimatlandes, enthüllt sich als ein goldenes Mittel der Utopie-Sucher. In Ferdinand Kürnbergers Roman „Der Amerikamüde“ (1855) wird die Reise zum empirischen Desillusionierungsmittel und entwickelt bei dem Protagonisten eine utopienahe Betrachtungsweise des eigenen Heimatlandes. Mit dem utopischen Wunschdenken macht sich die Hauptfigur des Romans der Aristokrat Dr. Moorfeld auf seine Forschungsreise in Übersee, um dem revolutionären Europa des 19. Jahrhunderts zu entkommen.Die Massenauswanderung der Deutschen nach Nordamerika zwischen 1816 und 1890 bildet einen relevanten historischen Hintergrund. Das Zweifeln an die Macht der Alten Welt nimmt immerhin drastisch zu, zugunsten des Amerika-Mythos.Die Arbeit setzt sich aus fünf Kapiteln zusammen. Zu Beginn wird der Heimat-Begriff zur Sprache gebracht. Einerseits wird der Einfluss dieses Zugehörigkeitsgefühls auf das individuelle Utopie-Bild, andererseits die Rolle der Heimat im „Amerikamüden“ begründet. Im Nachhinein wird die Bedeutung dreier imaginären Orte Garten Eden, Eldorado und Insel Utopia erörtert. Da sich Kürnberger im überwiegenden Maße auf das literarische Schaffen Nikolaus Lenaus stützt, wird im dritten sowie vierten Kapitel die Epoche des Realismus und „Lenau-Legende“ behandelt. Im letzten Kapitel wird auf das relevante Motiv des Reisens eingegangen. Der Poet Moorfeld erlebt einen erstaunlichen Prozess, während dessen einerseits eine große Amerika-Enttäuschung zustande kommt, andererseits aber sein Heimatland idealisiert wird. Deutschland wird als Heimat der Denker und Entdecker gefeiert, sein Mystizismus wird dem Protagonisten von den Einwohnnern des New Yorker Kleindeutschlands vermittelt. Deutschland als sein eigenes Heimatland wird im Spiegel der amerikanischen Dystopie zum Land seiner eigenen Utopie. Moorfeld, auf der einen Seite Poet, auf der anderen ein Tourist, ständig unterwegs, ist auf der Suche nach dem Idealen.