Idea jedności dwóch, niezwykle bliskich sobie narodów, jakimi są Czesi i Słowacy, była jedną z głównych podstaw ideowych wspólnego państwa, które od roku 1918, z niewielką przerwą, funkcjonowało przez ponad 70 lat i zniknęło, w pokojowym okolicznościach, dopiero w roku 1992. Niniejsza praca ma za zadanie przedstawić rodzenie się idei jedności tych dwóch narodów, głównie z perspektywy słowackich działaczy narodowych. Zawarte w niej zostały zarówno podstawy ideologiczne wypracowane przez twórców tej teorii, dwóch Słowaków, Jána Kollára i Pavla Jozefa Šafárika, jak i wspólne losy przedstawicieli tych dwóch narodów. Mimo że praca koncentruje się na zagadnieniach słowackiej perspektywy kształtowania się tejże idei, to nie brakuje w niej również odniesień do twórców czeskiego ruchu narodowego oraz ich poglądów na jedność Czechów i Słowaków. W pracy przedstawione zostały również losy słowackich działaczy narodowych w okresie osłabienia jedności czechosłowackiej, w latach 50-tych i 60-tych XIX wieku, jak również fenomen ruchu słowakofilów w Czechach, który trwał od lat 70-tych XIX wieku, praktycznie do początku XX wieku. To właśnie ten ruch bezpośrednio przyczynił się do powstania wspólnego państwa w 1918 roku. W niniejszej pracy zostały również pokrótce przedstawione kulisy, które doprowadziły do powstania Czechosłowacji. Główną podstawą źródłową do analizy kształtowania się idei czechosłowackiej w omawianym okresie była prasa, zarówno czeska, jak i słowacka, jak również dokumenty słowackiego ruchu narodowego wydane w drugiej połowie XIX wieku.

The concept of unity of Czechs and Slovaks, the two nations that are very close to each other, was one of the major ideological factors which have constituted the existence of united Czechoslovak country, the country that had existed for 70 years (with a short break) and then vanished in the peaceful circumstances only in 1992. This thesis aims at providing a description of the birth of the concept of Czechoslovak unity, paying particular attention to the perspective of Slovak national activists. The text includes ideological basis elaborated by two Slovaks, Ján Kollár and Pavel Jozef Šafárik, as well as a common history of the representatives of these two nations. Although the thesis in focused on the issues of Slovak perspective, it also includes some references to the founders of Czech national movement and their views of Czechoslovak unity. Moreover, the text also depicts the stories of Slovak national activists during the period of weakness of the idea of Czechoslovak unity in the 50s. and 60. of the nineteenth century and furthermore the phenomenon of slovakophiles ovement in Czech which lasted from the 70s. of the nineteenth century to the beginnings of the twentieth century. This very movement did indeed directly contributed to the rise of the common country in 1918. The thesis provides also a brief description of the circumstances that led to the rise of Czechoslovakia. The primary historical source that was used in analyzing the development of Czechoslovak unity during the period is the press, both Czech and Slovak, as well as the documents of Slovak national movement issued in the second half of the nineteenth century.