Współpraca przedsiębiorstw na płaszczyźnie międzynarodowej jest dziś intensywna jak nigdy wcześniej, a uczestniczą w niej także coraz częściej polscy przedsiębiorcy. Z tego powodu uzasadniona jest refleksja, w jaki sposób przystosować obecne ramy prawne do rzeczywistości XXI wieku. Obecnie prawo unijne wtórne obejmuje jedynie część szerszej problematyki transgranicznej restrukturyzacji. Procesy podziału i przekształcenia spółki, a także połączenia z udziałem innych podmiotów niż spółki kapitałowe, nie zostały objęte dotychczas zakresem harmonizacji. Niniejsza praca zajmuje się problematyką jednego z niezharmonizowanych rodzajów transgranicznej restrukturyzacji – transgranicznym podziałem spółki, w szczególności w oparciu o swobodę przedsiębiorczości w Unii Europejskiej. Prawo polskie przewiduje możliwość podziału spółki, co zostało uregulowane w kodeksie spółek handlowych. Brak jednakże jakichkolwiek norm dotyczących transgranicznego podziału spółki, co w związku z obowiązującym w Polsce zamkniętym katalogiem dozwolonych restrukturyzacji może wskazywać na zakaz przeprowadzenia takiej operacji.W niniejszej pracy, składającej się z czterech rozdziałów, autor podejmuje próbę zanalizowania problemu transgranicznego podziału spółek w prawie polskim oraz Unii Europejskiej. Analizę tematu rozpoczyna od przedstawienia regulacji prawa krajowego, a konkretniej przepisów kodeksu spółek handlowych określających procedurę podziału spółki. W drugim z rozdziałów autor opisuje problematykę transgranicznego podziału z punktu widzenia prawa unijnego, zarówno pierwotnego, jak i wtórnego, ze szczególnym naciskiem na orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Kolejna część pracy poświęcona jest aspektom kolizyjnoprawnym, jakie niesie ze sobą transgraniczny podział z uwagi na międzynarodową specyfikę tej operacji. Ostatni rozdział pracy podsumowuje wcześniejsze teoretyczne aspekty problematyki transgranicznego podziału spółki przechodząc do praktycznej możliwości przeprowadzenia transgranicznego podziału z udziałem polskiej spółki de lege lata oraz de lege ferenda.

Never before has the international cooperation between companies been as intense as it is today, including Polish companies increasingly being a part to it. Therefore, the fair question is how to adapt the current law to the reality of 21st century, as today the European secondary law covers the broad subject of cross-border mergers only partly. The process of a division or a transformation of a company and the mergers including entities other than companies have not been yet covered by the European law harmonization. The work presented in this paper deals with the topic of one of yet to be harmonized types of cross-border transformation – the cross-border division of a company, with a special focus on the freedom of establishment in the European Union. Currently, the Polish Code of Commercial Companies provides for the division of a company, however it lacks the regulation for a cross-border division, which, according to the concept of closed catalogue of permitted types of transformation, may indicate that such transformation is forbidden by law. The thesis consists of four chapters wherein the author tries to present the aspects of a cross-border division of a company according to the Polish and the European Union law. The first chapter presents the Polish regulations, in particular the provisions of the Polish Code of Commercial Companies regarding the division of a company. In the second chapter, the author presents the cross-border division of a company from the perspective of the European law, both primary and secondary, with a special emphasis on the judicial decisions of the Court of Justice of the European Union. Then, the author deals with the problem of the choice of law that stems from the cross-border division of a company, considering its international nature. The last chapter summarizes the theoretical aspects of the cross-border division of a company, presenting the its practical aspects de lege lata and de lege ferenda.