Praca związana jest z zagadnieniem ikonografii oraz propagandy występującej na monetach i pieniądzu papierowym znajdującym się w obiegu w latach 1916-1945. W pracy został położony nacisk na charakterystykę wyobrażeń występujących na poszczególnych egzemplarzach pieniądza oraz ich znaczenie symboliczne i propagandową wymowę. Jak sugerują ramy czasowe, praca obejmuje nie tylko okres drugiej Rzeczypospolitej Polskiej. Wzięty pod uwagę został również pieniądz emitowany przez Polską Krajową Kasę Pożyczkową o charakterze niemieckim, a także pieniądz Generalnego Gubernatorstwa emitowany przez Bank Emisyjny w Polsce podporządkowany trzeciej Rzeszy Niemieckiej. Kwestie ściśle związane z tematem pracy zostały skoncentrowane w rozdziale trzecim. Dla dokładniejszego przedstawienia specyfiki ikonografii i propagandy występującej na pieniądzu rozdział ten został podzielony na dwa podrozdziały. Pierwszy obejmuje okres od 1916 do 1939 roku, natomiast drugi dotyczy lat 1939-1945. Z tego samego powodu monety i pieniądz papierowy w obu przypadkach zostały omówione oddzielnie. Można wyróżnić cztery główne cele pracy: przedstawienie elementów pojawiających się na pieniądzu, scharakteryzowanie symboliki i wymowy prawnych środków płatniczych, ukazanie różnicy między pieniądzem drugiej Rzeczypospolitej Polskiej i Generalnego Gubernatorstwa w kontekście ikonografii i propagandy oraz wymienienie najczęstszych motywów pojawiających się na pieniądzu. Warto zaznaczyć, że praca zawiera również dwa rozdziały będące pewnego rodzaju wstępem do jej zasadniczej części związanej wyłącznie z tematem. Pierwszy koncentruje się na przedstawieniu źródeł i stanu badań do polskiej numizmatyki dwudziestego wieku. W rozdziale tym wymieniona została literatura przedmiotu związana z całym dwudziestym wiekiem, a nie tylko z okresem od 1916 do 1945 roku. Ma to na celu pokazać, które kwestie zostały zbadane dokładnie, a które wymagają dokładniejszych badań. Drugi z wymienionych rozdziałów przedstawia pokrótce dzieje pieniądza polskiego w latach 1916-1945. Zostały w nim zawarte informacje począwszy od założenia Polskiej Krajowej Kasy Pożyczkowej, odzyskania niepodległości przez Polskę i problemów z wprowadzeniem jednolitej waluty na terytorium całego kraju, a na upadku Generalnego Gubernatorstwa zakończywszy. Rozważaniami nie został objęty pieniądz zastępczy oraz monety i banknoty, które nigdy nie trafiły do obiegu.

Research is connected to an issue of iconography and propaganda appearing on coins and paper currency, which were in cash turnover in the period of 1916-1945. The research is concentrated on the characteristic of images situated on particular samples of money and its symbolic and propaganda sense. The research embraces not only the Second Polish Republic. Currencies issued by the Polish National Cash Register Loan (Polska Krajowa Kasa Pożyczkowa), which had German character, and the General Government money issued by Issue Bank in Poland (Bank Emisyjny w Polsce), which was complied with the Third Reich, were also taken into consideration. Issues closely related to the subject of research were concentrated in the third chapter. This chapter was divided into two subsections to present exactly character of the iconography and propaganda appearing on coins and paper currency. The first subsection covers a period between 1916 and 1939, while the second - 1939-1945. For the same reason coins and paper currency in both cases were described separately. There are four main aims of the presented research: presentation of the elements spreading over money, characterization of symbolism and significance of the legal tenders, manifestation of the differences between the money of Second Polish Republic and the General Government in iconography and propaganda, and enumeration of the most common motifs on money. It is worth noticing that the research also contains two chapters which are some kind of introduction to the main part of this work connected only to the topic of my thesis. The first one is concentrated on a presentation of sources and research state of Polish numismatics in the twentieth century. In this chapter, the literature connected to the whole twentieth century, and not only just to the period between 1916 and 1945, was listed. The main purpose of this is to show which issues were examined exactly, and which ones should still be traversed. The second of the listed chapters shows short history of Polish money in 1916-1945. It contains information from founding the Polish National Cash Register Loan (Polska Krajowa Kasa Pożyczkowa), regaining independence by Poland and problems with bringing in single currency throughout the country, to adownfall of the General Government. Substitute money as well as coins and banknotes, which have never been in cash turnover, were not being taken into consideration.