Celem niniejszej pracy jest prezentacja sposobu zagwarantowania przestrzegania podstawowych praw przedsiębiorców w postępowaniach z zakresu unijnego prawa konkurencji prowadzonych przez Komisję Europejską oraz krajowe organy ochrony konkurencji. Zakres przedmiotowy pracy obejmuje zarówno postępowania z zakresu praktyk antykonkurencyjnych uregulowane w rozporządzeniu Rady 1/2003 jak i postępowania w przedmiocie wyrażenia zgody na koncentrację o wymiarze unijnym, uregulowane w rozporządzeniu Rady 139/2004.W pierwszej części pracy przedstawiono krótką charakterystykę systemu ochrony praw podstawowych Unii Europejskiej. Uwzględniono w niej zarówno historyczny rozwój w orzecznictwie TS UE, jak i obecny stan prawny wynikający ze zmian wprowadzonych przez Traktat Lizboński. Część druga zawiera krótkie wprowadzenie do unijnego prawa konkurencji. Z uwagi na tematykę pracy ograniczono się jedynie do prezentacji reguł konkurencji skierowanych do przedsiębiorstw. W części tej zaprezentowano również zasady prowadzenia postępowań przez unijne organy ochrony konkurencji ze szczególnym uwzględnieniem dystrybucji spraw pomiędzy Komisję oraz krajowe organy oraz zasad współpracy w ramach Europejskiej Sieci Konkurencji.W głównej części pracy scharakteryzowano wybrane prawa podstawowe, których respektowanie odgrywa kluczową rolę w procesie stosowania prawa konkurencji. Zaprezentowano w niej przede wszystkim uprawnienia, do których przestrzegania organy konkurencji zostały zobowiązane na mocy przepisów wtórnego prawa konkurencji. Należą do nich: prawo do dobrej administracji, prawo do obrony oraz prawo dostępu do akt postępowania. W pracy zawarto również rozdział poświęcony ochronie praw przedsiębiorców nieuregulowanych w rozporządzeniu 1/2003 oraz rozporządzeniu 139/2004, lecz wynikających z orzecznictwa TS UE. Przestawiono w nim zasady ochrony przedsiębiorstw przed ponownym prowadzeniem postępowania oraz karaniem (zasada ne bis in idem), ochrony korespondencji przedsiębiorstwa z prawnikiem w sprawach dotyczących obrony (tzw. legal professional privilege) oraz wynikającej z art. 8 EKPC zasady poszanowania prywatności lokali przedsiębiorstw.Przeprowadzone badania uzasadniają postawienie tezy, iż prawa przedsiębiorców w postępowaniach z zakresu prawa konkurencji są co do zasady respektowane. W pracy starano się wskazać na wadliwe regulacje oraz praktykę, które mogą prowadzić do naruszenia uzasadnionych interesów przedsiębiorstw. Dlatego też w części ostatniej zawarto krótką charakterystykę zmian, które mogą wyniknąć ze spodziewanej akcesji Unii Europejskiej do EKPC, jak również zaprezentowano propozycje zmian wtórnego prawa konkurencji, które mogłyby przyczynić się do podniesienia standardu ochrony praw podstawowych w postępowaniach z zakresu unijnego prawa konkurencji.

The aim of the thesis is to present the way in which the observance of the fundamental rights of the entrepreneurs in proceedings belonging to EU competition law and conducted by the European Commission and the National Competition Authorities is guaranteed. The scope of the work contains both the proceedings related to anticompetitive practices of undertakings regulated by the Regulation No 1/2003 and proceedings the subject of which is to give a permission for the concentration of undertakings of EU dimension regulated by the Regulation No 139/2004.In the first part of the thesis the short characteristic of the system of protection of fundamental rights in the European Union is presented. It contains either the historical development in the jurisprudence of the Court of Justice of the European Union (CJ EU) or the current legal status resulted from the amendments enforced by the Treaty of Lisbon.The second part contains the short introduction to the EU competition law. Having regard to the topic, it is restricted only to the presentation of the rules addressed to undertakings. In this chapter the main principles which governs the proceedings conducted by competition authorities are also outlined. The description pays the special attention on the distribution of cases between the European Commission and National Competition Authorities and the rules of cooperation within the European Competition Network.In the main part of the work the selected fundamental rights, the protection of which plays the crucial role in the application of the EU competition law, are characterised. Firstly, there are presented rights which have to be respected by the competition authorities on the grounds of the provisions of secondary competition law: the right to good administration, the right of defence and the right to access to the file. The thesis includes also the chapter dedicated to the protection of the rights of undertakings which are not regulated in Regulation 1/2003 and Regulation 139/2004, but are based on the jurisprudence of the CJ EU. It contains the following principles: the ne bis in idem principle, the legal professional privilege and the principle of the protection of business premises which is based on the Article 8 of the European Convention on Human Rights (ECHR).The conducted research justifies the conclusion that entrepreneur’s rights are generally respected in competition proceedings. In this work there are pointed out imperfect provisions and practice which may cause the violation of reasonable interests of entrepreneurs. This is the reason why the last part of the work contains the short description of the possible changes which may result from the expected accession of the EU to the ECHR. It also contains the presentation of the proposed reforms of the secondary competition law which may contribute to the improvement of the standard of guaranteed rights.