tytuł:
|
,,Gdów - funkcje i zagospodarowanie przestrzenne ośrodka gminnego." |
wariant tytułu: |
Gdow Village - Functions and Spatial Structure of Commune Centre
|
autor: |
Gamoń Tomasz |
recenzent: |
Gałka Jadwiga, Górka Zygmunt
|
promotor: |
Górka Zygmunt
|
data obrony
: |
2012-10-18 |
język: |
polski |
abstrakt w j. polskim: |
Przedmiotem pracy był Gdów, duża wieś (4 tys. ludn., 2012 r.) w strefie podmiejskiej Krakowa (20 km na południe od tego miasta), będąca centrum gminy złożonej z 29 miejscowości (19 tys. ludn.) na pograniczu Kotliny Sandomierskiej i Pogórza Wielickiego., w dolinie Raby. Warunki klimatyczne i glebowe są dogodne dla rolnictwa, a krajobraz - atrakcyjny dla osadnictwa i turystyki. Gdów powstał we wczesnym średniowieczu, dzięki ważnemu szlakowi handlowemu z Krakowa na Węgry. Pomimo klęsk żywiołowych (wylewy Raby, pożary0 i wojen (bitwy w 1655, 1846, 1914, 1939, 1945) rozwój miejscowości postępował. Obecnie liczba ludności Gdowa rośnie dzięki przyrostowi naturalnemu i napływowi nowych mieszkańców, m.in. z Krakowa. Działa tu prawie 400 podmiotów gospodarczych, więc stopa bezrobocia jest niska (5 %), zwłaszcza, że łatwe są stąd dojazdy do pracy do Krakowa i innych miast (funkcjonuje wiele prywatnych linii mikrobusowych). Centrum wsi ma charakter małego miasteczka, reszta zabudowy jest rozproszona w formie przysiółków w dolinie Raby i na okolicznych wzgórzach. Zabytkami są dwór, kościół i nieliczne już stare drewniane domy. wieś ma wodociągi, sieć kanalizacyjną i gazową oraz oczyszczalnie ścieków. Główną funkcją Gdowa są usługi na rzecz ludności gminy, oświatowe (liczne szkoły), z zakresu handlu i ochrony zdrowia. Duże znaczenie ma Gminny Ośrodek Kultury i biblioteka. Znaczenie rolnictwa maleje - uprawia się tu głównie zboża i ziemniaki, choć warunki sprzyjają warzywnictwu i sadownictwu. Plany rozwoju Gdowa zakładają dalszy rozwój rolnictwa, przemysłu i turystyki, przy zachowaniu wartości środowiska naturalnego i dziedzictwa kulturowego. Realizacja tych planów, oprócz środków finansowych, wymaga zaangażowania się w nią miejscowego społeczeństwa. |
abstrakt w j. angielskim: |
The author has dealt with Gdow, the great Village (4 thous. inh., 2011) in the suburban zone of Cracow, the city situated 20 km northward. This is the centre of commune, consisted of 29 villages (total population: 19 thous.), lying in the valley of the Raba river, on a border of the Sandomierska Basin snd the Carpathians (the Wielicki Foothills), Climatic and soil conditions are favourable for settlement and tourism. The discussed village was founded in early Middle Age, due to important trade route from Cracow to Hungary, thought Catpathian passes. In spite of elementary disasters (the Raba river floods, fires) and wars (battles in 1655, 1846, 1914, 1939, 1945) Gdow redeveloped. Actually its population number groes quickly, becouse of a natural increase and an inflow of newcomers from Cracow and other cities. There are nearly 400 economic entities, thus an unemployment rate is low (5 %), also due to commuting to cities nearby (Cracow, Bochnia, Myslenice) and numerous private microbus lines. The centre of Gdow has an urban form, while the rest of buildings is dispersed in hamlets, lying in the Raba valley and the hills around. Historical value have a church, an old manor and some wooden houses, built a century ago. Gdow functions as the centre of services fufilled for the population of its commune - edocational, commercila etc.. Important is also the Gmina Cultural Centre. A role of agriculture has decreased; basic cultures are cereals and potatoes, although the natural conditional are advantageous for horticulture and orchards. the plans for future contain projects of further development of agriculture, industry and turism, also that of technical infrastrure, in order to protect better the natural anviroment and the cultural heritage of Gdow. A realization of those, exept necessary financial means, need also a participation of the local community. |
słowa kluczowe w j. polskim: |
Gdów, wieś, Raba, ludność |
słowa kluczowe w j. angielskim: |
Gdow, Village, Raba, population. |
wydział: instytut / zakład / katedra: |
Wydział Biologii |
typ: |
praca magisterska |