Artykuł stanowi przegląd wybranych przykładów wykorzystania motywów militarnych w kontekście mody, scharakteryzowanej przez pryzmat teorii aktora-sieci jako zjawisko o niejednoznacznym charakterze. Już podczas II wojny światowej cywile, również kobiety, powszechnie nosili trencze. Z kolei w czasach wojny w Wietnamie wiele młodych osób traktowało fragmenty umundurowania, wojskowe kurtki czy spodnie jako symbol antywojennego protestu. Prekursorką tej estetyki była Elsa Schiaparelli, Włoszka, która jako pierwsza wykorzystała wzór moro w historii haute couture. W 2003 roku Madonna, przeciwniczka zbrojnej interwencji w Iraku, przygotowała kontrowersyjny teledysk American Dream. W 2010 roku militarne inspiracje znalazły się między innymi w kolekcjach Burberry czy Balmain. Wśród sesji zdjęciowych odwołujących się do militarnej estetyki odnaleźć można zarówno realizacje konwencjonalne, jak i te mocno dyskusyjne. Militarna moda to także satyra na uniform wojskowy w wykonaniu Thoma Browne'a, kobiety piratki Jeana Paula Gaultiera, amazonki Alexandra McQueena, wybranki krzyżowców duetu Viktor & Rolf czy rycerze Dolce & Gabbana. Oprócz analizy literaturowej zaproponowano również interpretację wybranych sesji zdjęciowych w kontekście utrwalania i przełamywania stereotypów dotyczących płci.

Article reviews selected examples of military motives in the context of fashion. Already during World War II civilians, including women generally wore trench coats. On the other hand, in the days of the Vietnam War, many young people treated the fragments of uniforms, military jackets or pants as a symbol of anti-war protest. The forerunner of the aesthetic was Elsa Schiaparelli, an Italian, who first used the camo pattern in the history of haute couture. In 2003, Madonna as an opponent of military intervention in Iraq has prepared a controversial music video American Dream. In 2010, the military inspirations include, among others in the collections of brands such as Burberry and Balmain. Among the photo sessions referring to the military aesthetics, it can be found both conventional projects and those hardly discussed. The military fashion is also a satire on the uniform in collections by Thom Browne, women pirates of Jean Paul Gaultier, Alexander McQueen's Amazons, the knights of Dolce & Gabbana. Besides literary analysis, in last part there were proposed selected photo sessions interpretations in the context of gender expectations.