Affect anxiety

Tekst wygłoszony na konferencji naukowej "Représenter la Shoah après 1989: Idée, poétiques, image entre la France et la Pologne", Université Paris-Sorbonne, 5-7 lutego 2015

Najważniejszą kwestią jest afektywne oddziaływanie dzieła Lanzmanna - dużo słabsze w Polsce, niż na Zachodzie. Niziołek formułuje tezę, że strach społeczeństwa polskiego przed poznaniem historycznej prawdy jest lękiem przed afektywnym wymiarem traumatycznego wydarzenia. Uważa, że silne otwarcie afektywne przeszłości polsko-żydowskiej z czasów Zagłady związane jest z dwoma postawami, należącymi do porządku przepracowania: z "postawą katartyczną" (rezygnacja z agresywnego stosunku wobec żydowskich ofiar Holocaustu) oraz z "postawą krytyczną" (przejęcie współodpowiedzialności Polaków za Zagładę). Metodologicznym podłożem tych rozważań są badania Dominicka LaCapry oraz Shoshany Felman. Autor odnosi się także do odwołanej premiery Olivera Frljicia "Nie-Boska komedia. Szczątki" oraz spektaklu Pawła Demirskiego i Moniki Strzępki "Nie-boska komedia. Wszystko powiem Bogu!"

Grzegorz Niziołek's article concerns the Polish reception of Claude Lanzmann's film Shoah.The central issue is the affective impact of Lanzmann's work, which is far weaker in Poland than it is in the West. Niziołek formulates the thesis that the Polish society's fear of learning historical truth is an anxiety toward the affective aspect of a traumatic event. He believes that a great affective openness to the Polish/Jewish past circa the Holocaust derives from two stances, which form part of the work's structure: the "cathartic stance" (rejecting an aggressive approach toward the Jewish victims of the Holocaust) and the "critical stance" (accepting Poles' shared responsibility for the Holocaust). The methodological basis for his reasoning is provided by research by Dominick LaCapra and Shoshana Felman. The author also makes reference to the canceled premiere of Oliver Frljić's The Undivine Comedy: Scraps and Paweł Demirski and Monika Strzępka's The Undivine Comedy: I'm gonna tell God everything!