tytuł:
|
Promieniowanie ultrafioletowe : o co tyle hałasu? |
wariant tytułu: |
UV radiation : what is all the fuss?
|
autor: |
Przybyło Małgorzata , Janik Marcelina , Szajda Sławomir Dariusz, Minarowski Łukasz, Waszkiewicz Napoleon, Hoja-Łukowicz Dorota
|
redaktor:
|
Szajda Sławomir Dariusz, Waszkiewicz Napoleon, Zwierz Krzysztof, Ładny Jerzy Robert |
tytuł publikacji zbiorowej:
|
Zapobieganie chorobom nowotworowym |
data wydania
:
|
2016 |
miejsce wydania : wydawca:
|
Łomża : Wyższa Szkoła Zawodowa Ochrony Zdrowia Towarzystwa Wiedzy Powszechnej w Łomży
|
strony:
|
40-64 |
ISBN: |
978-83-939290-3-0
|
adres URL: |
http://wszoz.edu.pl/wp-content/uploads/2016/04/Zapobieganie-chorobom-nowotworowym.pdf
|
data dostępu: |
2016-06-02
|
uwagi:
|
Bibliogr. s. 64-67 |
język: |
polski |
język publikacji zbiorowej:
|
polski |
abstrakt w j. polskim: |
Promieniowanie ultrafioletowe (UV) docierające do powierzchni ziemi może wpływać na organizm człowieka zarówno korzystnie, jak i niekorzystnie. UV odgrywa istotna rolę w syntezie witaminy D3, a jej wieloaspektowe działanie obejmuje regulowanie gospodarki wapniowo-fosforanowej organizmu i metabolizmu kostnego, wzmacnianie funkcji układu odpornościowego, zmniejszenie ryzyka zachorowań na niektóre typy nowotworów, a przez zwiększenie wydzielania endorfin wpływa na nasze dobre samopoczucie, zapobiegając depresji i schizofrenii. UV stosuje się też w fototerapii niektórych schorzeń. Niestety nadmiar UV uszkadza skórę, oczy i osłabia działanie układu odpornościowego. Szczególnie niebezpieczne jest mutagenne i kancerogenne działanie UV wynikające z uszkadzającego działania na cząsteczki kwasu deoksyrybonukleinowego (DNA). Brak lub niekompletna naprawa uszkodzeń DNA w komórkach może prowadzić do powstania mutacji genetycznych, niestabilności genomowej, a w konsekwencji do rozwoju nowotworów skóry lub oka. Długotrwała i intensywna ekspozycja na UV może prowadzić do wystąpienia oparzeń słonecznych, fotodermatoz, przedwczesnego starzenia skóry, rogowacenia słonecznego, a w końcu inicjować rozwój raka podstawnokomórkowego, płaskonabłonkowego i czerniaka złośliwego. Najskuteczniejszymi środkami ochrony przed UV są unikanie słońca w godzinach okołopołudniowych, stosowanie przeciwsłonecznych preparatów ochronnych oraz noszenie ubrań chroniących przed promieniowaniem słonecznym, kapeluszy z dużym rondem oraz okularów przeciwsłonecznych. |
słowa kluczowe w j. polskim: |
fotoprotekcja, opalenizna, promieniowanie ultrafioletowe, nowotwory skóry, witamina D |
liczba arkuszy wydawniczych: |
1,31 |
wydział: instytut / zakład / katedra: |
Wydział Biologii i Nauk o Ziemi : Instytut Zoologii |
typ: |
artykuł (rozdział) w książce |
podtyp: |
artykuł przeglądowy |