Celem artykułu jest omówienie cech gatunkowych rozmowy handlowej zgodnie z ideą opisu wzorca gatunkowego Marii Wojtak. Wśród komponentów tego wzorca badaczka proponuje umieścić takie elementy jak: 1) model kompozycyjny (określona struktura), 2) „uwikłania komunikacyjne: obraz nadawcy i odbiorcy, cel komunikacyjny (potencjał illokucyjny), 3) tematyka i sposób przedstawienia oraz 4) wyznaczniki stylistyczne (Wojtak, 2004: 30-31). Cechy gatunkowe rozmowy handlowej, w ramach wyróżnionych powyżej czterech aspektów, zostaną przedstawione w taki sposób, aby móc pokazać te, które są standardowe i składają się na wzorzec kanoniczny, jak i te, które są modyfikacją cech podstawowych, mają charakter fakultatywny i budują wzorce alternacyjne. Do analizy zostanie wykorzystane także pojęcie strategii dyskursywnych, rozumianych jako „zbiór reguł, determinujących wybór modelu strukturalnego (formy wypowiedzi), sposobów realizacji potencjału illokucyjnego wypowiedzi, relacji nadawczo-odbiorczych, kreowanego w tekście obrazu świata i stylistycznego wymiaru dyskursu” (Wojtak, 2001: 169). Na materiał badawczy składa się ponad trzydzieści autentycznych rozmów handlowych (1559 min.), nagrywanych w latach 2004-2006 na terenie Górnego Śląska oraz Małopolski.

The article aims at discussing the generic characteristics of a business talk, in accordance with Maria Wojtak’s idea of a generic pattern description. As the components of this pattern the author proposes to include the following elements: 1) compositional model (a defined structure), 2) “communicative involvements”: the image of a sender, receiver and communicative aim (the illocutive potential), 3) the theme and the way of its presentation and 4) the stylistic determinants. The generic characteristics of a business talk, within the four enumerated aspects, are presented in a way that allows the author to illustrate the standard characteristics which compose a canonical pattern, as well as facultative ones which build alternating patterns and constitute modifications of the basic features. The analysis is based on the concept of discursive strategies understood as “a collection of rules, determining the choice of the structural model (form of expression), ways of realization of the illocutive potential of a given statement, transceiver relations, image of the world created in the text and the stylistic dimension of a particular discourse”. Over thirty authentic business talks (1559 min.) constitute the research material recorded in years 2004-2006 in Małopolska and the Upper-Silesian region.